تاثیر هم‌حرکتی سود بر احتمال دستکاری سود با در نظر گرفتن رقابت بازار محصول

ادبیات حسابداری نشان می‌دهد مدیران شرکت‌ها با انگیزه‌های مختلفی فرصت مدیریت و دستکاری سود را در اختیار دارند. با این‌حال، توانایی و تصمیم مدیران برای دستکاری یا عدم دستکاری سود، بستگی به میزان اطلاعاتی دارد که از سایر منابع اطلاعاتی در صنعت قابل دستیابی است. هم‌حرکتی سود که به حرکت همزمان سود شرکت با سود سایر شرکت‌ها در صنعت اشاره دارد، می‌تواند بر میزان درگیری مدیران با فعالیت‌های دستکاری سود تاثیرگذار باشد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر هم‌حرکتی سود بر احتمال دستکاری سود و همچنین بررسی این ارتباط تحت شرایط رقابت بازار محصول است. نمونه مورد بررسی شامل 134 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1388 تا 1399 است. نتایج آزمون فرضیه اول نشان داد هم‌حرکتی سود تاثیر منفی و معنادار بر احتمال دستکاری سود دارد. به عبارت دیگر، افزایش هم‌حرکتی سود باعث کاهش احتمال دستکاری سود می‌شود. بر اساس نتایج فرضیه دوم در شرکت‌های با رقابت بازار محصول بالا، هم‌حرکتی سود تاثیر معناداری بر احتمال دستکاری سود ندارد ولی در شرکت های با رقابت بازار محصول پایین، هم‌حرکتی سود تاثیر منفی و معنادار بر احتمال دستکاری سود دارد. نتایج آزمون تحلیل حساسیت نیز بیانگر این بود که در شرکت‌های با سن بالا، هم‌حرکتی سود تاثیر منفی و معنادار بر احتمال دستکاری سود دارد ولی تاثیر معناداری در شرکت‌های با سن پایین مشاهده نشد.

the effect of earnings co-movement on the probability of earnings manipulation: by considering product market competition

accounting literature shows that firms’ managers havedifferent incentives for earnings management andmanipulation. however, the ability of managers to manipulate earnings or not, depends on the amount of information that can be obtained from other information sources in the industry. earnings co movement, which means firm’s earnings tend to move with other firms in the same industry, can affect the involvement of managers with earnings manipulation activities.so, the aim of this study is to investigate the effect of earnings co movement on the probability of earnings manipulation and also to investigate this relationship under the conditions of product market competition. the sample of this study consists of 134 listed companies in tehran stock exchange during 2009to 2020. the results of the first hypothesis test showed that earnings co movement has a negative and significant effect on the probability of earnings manipulation. that is, in firm with higher earnings co movement, the probability of earnings manipulation is less. the results of testing the second hypothesis also showed that in firms with low competition, compared to high competition, the relationship between earnings co movement and the probability of earnings manipulation is stronger. based on the sensitivity analysis test, the relationship between earnings co movement and probability of earnings manipulation is stronger in companies with old age, compared to young ones.