ارزیابی عملکرد پوشش‌های مرکب آلی و معدنی دور زهکش در شرایط مشابه اراضی شالیزاری

پوشش‌ها وظیفه بهبود آب‌گذری اطراف لوله را دارند و به مثابه مانعی تراوش‌پذیر از ورود بیش از حد ذرات خاک به داخل لوله‌های زهکش جلوگیری می‌کنند. در این پژوهش عملکرد پوشش‌های آلی (پوسته برنج)، معدنی، و ترکیب پوشش آلی و معدنی بر روند تغییرات هیدرولیکی و شیمیایی زه‏آب زهکش بررسی شد. در این زمینه مدل فیزیکی زهکش شامل لوله زهکش به قطر 10 سانتی‌متر در عمق 42 سانتی‏متری خاک نصب و پوشش‌های مورد نظر در ترانشه‌ای به ضخامت 7 سانتی‌متر در اطراف لوله زهکش کارگذاری شدند. به منظور شبیه‏سازی شرایط حاکم بر اراضی شالیزاری مدل فیزیکی توسط خاک جمع‌آوری‌شده از اراضی شالیزاری دارای بافت لوم‌سیلتی پر و آب آبیاری با حفظ ارتفاع 5 سانتی‏متر بر سطح خاک روان شد. آزمایش تحت جریان طولانی‌مدت و با شوری آب آبیاری 9/1 دسی‌زیمنس بر متر به مدت پانصد ساعت انجام و پارامترهای دبی، شوری، نسبت جذب سدیم، اسیدیته، و کل جامدات معلق زه‌آب خروجی از زهکش بررسی شدند. تیمارهای پوشش دور زهکش مورد آزمایش شامل پوسته برنج (h)، شن و ماسه (g)، ترکیب 80 درصد پوسته برنج و 20 درصد شن و ماسه (h80g20)، ترکیب 60 درصد پوسته برنج و 40 درصد شن و ماسه (h60g40)، ترکیب 40 درصد پوسته برنج و 60 درصد شن و ماسه (h40g60)، ترکیب 20 درصد پوسته برنج و 80 درصد شن و ماسه (h20g80)، و بدون پوشش (b) به منزله شاهد بودند. نتایج نشان داد میزان دبی خروجی در تیمار h بیشتر از تیمار g است و هر چه از میزان پوسته برنج در حالت ترکیب پوسته برنج و شن و ماسه کاسته ‌شد دبی خروجی نسبت به تیمار پوسته برنج کاهش یافت. تیمار h60g40 و h80g20، با توجه به اینکه نسبت به سایر تیمارها از میانگین شوری زه‏آب کمتری برخوردار بودند، در کنترل شوری زه‌آب عملکرد مناسب‌تری داشتند و تیمارهای h و h80g20، با توجه به تخلیه کمتر جامدات معلق به زه‌‌آب، فیلتر مناسبی برای زهکش بودند.

Performance Evaluation of Organic and Mineral Development of Drainage Pipes, In Circumstances Similar to Those of Paddy Fields

Envelopment of drains improves hydraulic conductivity, by preventing the excessive small soil Particles from entering the pipes. Throughut the present study the performances of organic (rice husk), envelope, mineral envelope, as well as mixed envelope, comprised of rice husk and minerals, on the trend of hydraulic traits and chemical changes of the drain water was investigated. Towards this end, the physical model of the drainage system including pipe drains with diameters of 10 cm were buried under 37 cm of soil and then covered with a 7 cm transect of enveloping material as according to the envelope treatments. The experimental boxes were filled with soil of similar texture to those of the paddy fields in Guilan province (silt loam). Irrigation was so applied that a depth of 5 cm of irrigation water stood on the soil. Long term flow test was conducted under 1.9 dS/m of Electro conductivity for 500 hours of drainage flow. Salinity, Sodium Absorption Ratio, pH and TSS were recorded. The experimental treatments of envelopment were noted as the rice husk (H), Sand (G), a mixture of 80 percent sand and 20 percent rice husk (H20G80), A mix of 60 percent rice bran and 40 percent sand (H60G40), the mixture of 80 percent sand and 20 percent rice husk (H60G40), the mixture of 60 percent sand and 40 percent of rice husk (H40G60) as well as one with no envelope (B) taken as the blank. The results revealed that the discharge of the sle treated with H was more than that of G, treated and was reduced by decrease in rice husk depth in the mixed envelopes. H60G40 exhibited H80G20 exhibited lower EC means in their drain water, presenting more appropriate performances in their salinity control Treatments H and H80G20 performed well in decreasing TSS in their  drain pipes.