اتصال سیستم پایش خشک سالی و اقدامات مدیریتی در بهره برداری از سد زرینه رود (مطالعۀ موردی: زیر حوضۀ زرینه رود)

سیستم‏های پایش و تعریف اقدامات تسکین از ارکان اصلی هر طرح مدیریت خشک‌سالی است که ارتباط مناسب بین این دو می‎تواند یک برنامه مدیریتی را در اجرای به‌موقع و موثر عملیات تسکین یاری کند. بنابراین، در این تحقیق تلاش شد، جهت مدیریت حوضه زرینه‏رود در شرایط کم‌آبی، رودیکرد احتمالاتی مبتنی بر ریسک و کاهش تقاضا به ترتیب به منزله سیستم پایش و اقدام تسکین اعمال شود. در این رودیکرد آستانه‎های هشدار خشک‌سالی بر اساس حجم ذخیره مخزن و به صورت احتمالاتی تعریف می‏شود. بدین منظور، شبیه‏سازی‏های کوتاه‌مدت با استفاده از سری زمانی 1355ـ 1385 در نرم‌افزار weap انجام و چهار سناریوی (نرمال، پیش‌هشدار، هشدار، اضطراری) مرتبط با سطوح مختلف شدت خشک‌سالی تعریف شد. سپس، مقادیر آستانه با در نظر گرفتن احتمال وجود کمبودی معین از تقاضا در یک افق زمانی مشخص شناسایی و ضرایب کاهش تقاضا با استفاده از مدل بهینه‏سازی الگوریتم ژنتیک برآورد شد. ضرایب کاهش برای نیاز زراعت و باغ و نیاز زیست‌محیطی دریاچه ارومیه به ترتیب در سطح پیش‌هشدار برابر 31.30 و 7.30 و 47.8 درصد، در سطح هشدار برابر 33.60 و 9.2 و 50.6 درصد، و در سطح اضطراری برابر 35.5 و 10.11 و 52.5 درصد برآورد شد. نتایج نشان داد اعمال ضرایب کاهش تقاضا در کاهش شاخص کمبود در دوره خشک‌سالی 1377ـ 1378 تا 1379ـ 1380 تاثیری قابل توجه داشته و باعث جلوگیری تخلیه کامل مخزن طی این دوره شده است.

Linking Drought Monitoring Systems to Management Measures for Zarrinehrood Dam Operation (Case Study: Zarrinehrood Basin)

Monitoring systems and definition of mitigation actions are two of the main components of every drought management plan. Appropriate link between these two can help the timely and effective implementation of a management program. So, in this study it is attempted to design a probabilistic system as based on the risk to manage the Zarrinehrood basin. Within this approach, drought alert thresholds are defined in probabilistic terms and based on reservoir storage volume. Short term simulations are carried out using the software package WEAP and four scenarios (normal, prealert, alert and emergency) associated with different levels of severity of drought defined. Then threshold values and coefficients of decreasing demand are identified, considering the probability of existence of a certain deficit of demand in a certain time horizon using Genetic Algorithm Optimization Model. These coefficients for crop production, horticulture, and environmental needs were estimated as follows: The coefficients at prealert level are equal to 31.30%, 7.30% and 47.8%, at the alert level equal to 33.60%, 9.2% and 50.60% and at the emergency level they amount to 35.5%, 11.10% and 52.20%, respectively. Considering the fact that the coefficients of decreasing demand had a significant impact on the reduction of the indicators of deficit, especially during the crisis period of 1999 to 2001, this resulted in the prevention of the complete emptying of the reservoir during the mentioned period.