برآورد و تحلیل ویژگی های هیدرولیکی خاک از طریق آزمایش نفوذ بیرکن

مطالعة انتقال آب و آلاینده‏ها در محیط غیر اشباع خاک مستلزم تعیین ویژگی‏های هیدرولیکی خاک است. در این تحقیق، برآورد پارامترهای هیدرولیکی خاک از آزمایش نفوذ کم‌هزینة بیرکن در شش نقطة منطقة اسالم گیلان با شش کلاس بافت مختلف بررسی شد. پارامترهای شکل و اندازة منحنی‏های مشخصة هیدرولیکی به ترتیب از تحلیل توزیع اندازة ذرات خاک و مدل‏سازی آزمایش نفوذ با روش‏های best-slope(b/s)، best-intercept (b/i)، خطی‏سازی مشتقی (dl) و خطی‏سازی تجمعی (cl) تعیین شد. تجزیه‌وتحلیل نتایج نشان داد با وجود اجرای راحت‏تر دو روش dl و cl در مقایسه با روش‏های ‏b/s و b/i، این دو روش در تخمین مقادیر معتبر پارامترهای اندازه در هیچ‌یک از نقاط آزمایش موفق نبودند. این در حالی است که دو روش b/s و b/i به صورت مکمل یکدیگر عمل کردند و توانستند با دقت این پارامترها را در همة نقاط برآورد کنند. مقادیر پارامتر قابلیت جذب آب تخمینی به دو روش b/s و b/i اختلاف معنا‏داری نداشت. اما مقدار هدایت هیدرولیکی اشباع به روش b/i بیشتر از روش b/s تخمین زده شد. با توجه به خطای نسبی کمتر روش b/s، به نظر می‏رسد برآوردهای روش b/i تا حدودی دست‌بالا باشد. بنابراین، در شرایط مدل‏سازی موفق و معتبر با هر دو روش، بهتر است مقادیر تخمینی پارامترها به روش b/s مد نظر قرار گیرد.