بررسی فرایندهای فرسایش بارانی در خاکدانه‏ها تحت شرایط آزمایشگاهی در خاک‏های آهکی شمال غرب زنجان

فرایندهای فرسایش بارانی در کنار ویژگی‏های باران تحت‌تاثیر مقاومت خاکدانه‏ها نیز قرار می‏گیرند. این پژوهش به‌منظور بررسی حساسیت خاکدانه‏ها در خاک‏های با بافت مختلف به فرایندهای فرسایش بارانی انجام گرفت. آزمایش در 30 نمونه خاک با چهار گروه بافتی و با تکرار‏های متفاوت انجام شد. برای این منظور 90 جعبه‏ محتوی خاکدانه‏های 6 تا 8 میلی‏متر تهیه و به‌مدت 30 دقیقه زیر دستگاه شبیه‏ساز باران قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوتی معنا‏دار بین بافت‏های مختلف از نظر میزان تخریب خاکدانه (0001/0p < )، تراکم خاک (001/0p < ) و پاشمان ذرات (01/0p < ) وجود دارد. بیشترین تخریب خاکدانه در خاک‏های شن‏لومی و بیشترین تراکم خاک و پاشمان در خاک‏های لوم‏رسی مشاهده شد. تخریب خاکدانه تحت‌تاثیر منفی درصد ذرات سیلت (‏01/0‏ p < 63/0= r) و رس (01/0‏ p < 70/0= r) قرار گرفت. با وجود این، تراکم خاک و پاشمان به‌شدت تحت‌تاثیر درصد ذرات سیلت و رس افزایش یافت. چگونگی تاثیر ذرات شن بر فرایندهای فرسایش بارانی برخلاف ذرات (سیلت و رس) دیگر بود.