سینتیک تغییرات فسفر قابل جذب خاک در حضور کمپوست زباله شهری در تعدادی از خاک‌های ایران

این مطالعه با هدف بررسی سینتیک تغییرات فسفر قابل جذب خاک تحت تیمار کمپوست زباله شهری، کود شیمیایی، و مخلوط این دو در دو سطح 1 و 2 درصد در هشت نمونه خاک آهکی و در یک دوره زمانی 0 تا 3600 ساعت در شرایط اینکوبیشن (رطوبت fc و دمای0c25) انجام شد. نتایج نشان داد با افزایش زمان مقدار فسفر قابل استخراج به روش اولسن در هر دو سطح 1 و 2 درصد در تیمار کود شیمیایی کاهش و در تیمار کمپوست زباله شهری افزایش می‌یابد. شش مدل ریاضی (الوویچ ساده‌شده، تابع توانی، دیفیوژن پارابولیکی، مرتبه صفر، مرتبه اول، و مرتبه دوم) به منظور توصیف سینتیک تبدیل فسفر قابل جذب به فسفر غیر قابل جذب بررسی و ارزیابی شد. مقایسه مدل‌ها نشان داد، با توجه به ضریب تشخیص و خطای معیار تخمین، معادله مرتبه دوم بهترین معادله جهت توصیف سینتیک تغییرات فسفر قابل جذب در همه تیمارهاست. همچنین نتایج نشان داد، با افزایش کربنات کلسیم معادل سرعت تبدیل فسفر، فسفر قابل جذب به فسفر غیر قابل جذب در تیمار کود شیمیایی و تبدیل فسفر غیر قابل جذب به فسفر قابل جذب در تیمار کمپوست زباله شهری افزایش می‌یابد.