بررسی اثر تغییر اقلیم بر نوسانات الگوی بارندگی استان ایلام با استفاده از مدل های cmip6 و تحلیل فرکانس بارندگی

روند جهانی گرمایش زمین سبب افزایش نگرانی‌ها پیرامون وضعیت منابع آب شده است. در این پژوهش، به منظور بررسی اثر تغییر اقلیم بر تغییر الگوی بارش استان ایلام، از برونداد 12 مدل cmip6 بهره گرفته شد و با لحاظ سناریوهای تغییر اقلیم ssp1-2.6 و ssp5-8.5، وضعیت تغییرات بارندگی استان ایلام تا سال 2050 مورد بررسی قرار گرفت. بعد از خوشه‌بندی ایستگاه‌های بارانسنجی (خوشه یک، جنوب و شرق استان و خوشه دو، شمال و غرب استان) و ارزیابی عملکرد مدل‌های cmip6، برای خوشه یک مدل ipsl-cm6a-lr و access-cm2 و برای خوشه دو، مدل iitm-esm و bcc-csm2-mr به عنوان برترین مدل‌ها برگزیده شدند. خروجی مدل‌ها نشان می‌دهد که در دوره آینده (1427-1397) برای خوشه یک، طبق سناریو ssp1-2.6، میانگین بارندگی سالانه 4.1 درصد کاهش یافته و به 303.52 میلیمتر در سال خواهد رسید و طبق سناریو ssp5-8.5 این کاهش 4.7 درصد بوده و میزان بارندگی سالانه طی این دوره 301.56 میلیمتر در سال خواهد بود. برای خوشه دو، طبق دو سناریو ssp1-2.6 و ssp5-8.5، میانگین بارندگی سالانه به ترتیب 3 و 2.8 درصد افزایش خواهد یافت و از میزان 431.10 میلیمتر در سال به 444.04 میلیمتر در سال (در سناریو ssp1-2.6) و 443.31 میلیمتر در سال (در سناریو ssp5-8.5) خواهد رسید. با انتخاب بهترین توزیع احتمالاتی برای هر یک از ایستگاه‌های بارانسجی مشخص شد در هر دو سناریوی تغییر اقلیمی و دوره بازگشت‌های مختلف، مقدار حداکثر بارش 24 ساعته در اغلب موارد در دوره آتی با کاهش مواجه می‌شود. لذا این موضوع اهمیت تدوین سناریوهای تامین پایدار آب استان را برجسته می‌کند.

impact of climate change on rainfall pattern variability in ilam province using cmip6 models and rainfall frequency analysis

the global warming trend has raised concerns about the state of water resources. in this study, to examine the impact of climate change on the precipitation pattern of ilam province, the outputs of 12 cmip6 models were utilized. considering the ssp1-2.6 and ssp5-8.5 climate change scenarios, precipitation variations in ilam province were analyzed up to the year 2050. after clustering the rain gauge stations (cluster 1: south and east of the province, cluster 2: north and west of the province) and evaluating the performance of cmip6 models, the ipsl-cm6a-lr and access-cm2 models were selected as the best models for cluster 1, while the iitm-esm and bcc-csm2-mr models were chosen for cluster 2. the model outputs indicate that in the future period (2018-2027), for cluster 1, under the ssp1-2.6 scenario, the average annual precipitation will decrease by 4.1% to 303.52 mm per year. under the ssp5-8.5 scenario, this reduction will be 4.7%, bringing annual precipitation to 301.56 mm per year. for cluster 2, under the ssp1-2.6 and ssp5-8.5 scenarios, the average annual precipitation will increase by 3% and 2.8%, respectively, rising from 431.10 mm per year to 444.04 mm per year (ssp1-2.6) and 443.31 mm per year (ssp5-8.5). by selecting the best probabilistic distribution for each rain gauge station, it was found that under both climate change scenarios and different return periods, the maximum 24-hour precipitation in most cases will decrease in the future period. therefore, this highlights the importance of developing sustainable water supply strategies for the province.