توانایی پودر سنگ فسفات برخی معادن ایران برای حذف فسفات از محلول‌های آبی

پودر سنگ فسفات ممکن است توانایی جذب فسفر محلول را داشته باشد زیرا ذرات آن ریز هستند. رفتار جذب - واجذب و سینتیک جذب فسفر (p) روی چهار نمونه پودر سنگ فسفات، از اسفوردی، چادرملو و یاسوج، بررسی شد. هم‌دمای جذب با در تماس قرار دادن یک گرم پودر سنگ فسفات با 20 میلی‌لیتر کلرید کلسیم 0.01 مولار حاوی غلظت‌های 10، 50، 100، 200، 400، 600، 800، و 1000 میلی‌گرم فسفر در لیتر از منبع پتاسیم هیدروژن فسفات در دو تکرار ارزیابی شد. آزادسازی فسفر از نمونه‌های تیمار شده با غلظت‌های مختلف فسفر با 20 میلی‌لیتر محلول 0.01 مولار کلرید کلسیم انجام شد. سینتیک جذب فسفر بر نمونه‌ها با دو غلظت اولیه 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر و زمان 1، 2، 4، 8، 16، 24، و 48 ساعت در دو تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که کمترین مقدار جذب فسفر بر نمونه‌های مورد مطالعه در حدود 150 و بیشترین مقدار آن 12000 میلی‌گرم بر کیلوگرم بود. بیشترین درصد واجذب فسفر در حدود 15 درصد از فسفر جذب شده بود و با افزایش مقدار جذب فسفر درصد فسفر واجذب شده به حدود 2 تا 3 درصد کاهش یافت. داده‌های جذب فسفر بر نمونه‌ها به‌خوبی با معادلات فروندلیچ و لانگمویر قابل برازش بودند. سینتیک جذب فسفر یک واکنش سریع اولیه را نشان داد، که به سرعت فسفر محلول را کاهش داد. نتایج مطالعه حاضر نشان می‌دهد که پودر سنگ فسفات می‌تواند فسفر محلول را کاهش دهد که بهتر است در مصارف مختلف این ماده از جمله هنگام افزودن آن به بقایای آلی و نیز در مطالعه انحلال زیستی پودر سنگ فسفات به آن توجه شود.

the potential of powdered rock phosphate of some iranian mines for removal of phosphate ions from aqueous solutions

powdered rock phosphate may have the potential of soluble phosphate sorption because its particles are small.  phosphorus (p) sorption-desorption behavior and sorption kinetics were studied on four different fine powdered phosphate rocks (ppr), from esfordi, chadormalu and yasuj mines. sorption isotherms were evaluated by equilibrating 1 g ppr with 20 ml cacl2- 0.01 m containing 10, 50, 100, 200, 400, 600, 800 and 1000 mg p l-1, as kh2po4 in duplicates. consequently, p release was studied by equilibrating the samples with 20 ml 0.01 m cacl2. ftir analysis was conducted on the blank samples, and those equilibrated with 1000 mg p l-1. kinetics of phosphate sorption on pprs was evaluated with two initial p concentrations (50 and 100 mg p l-1) and contact times of 1, 2, 4, 8, 16, 24, and 48 h with 0.01 m cacl2 as the background solution in duplicate. results showed that the least p sorption was around 150, and the maximum p sorption was 12000 mg kg-1 pprs. the highest p release was around 15% of sorbed p, and releasable p was reduced to 2-3% of sorbrd p with the increase of p sorption. p sorption data showed a good fit with freundlich and langmuir equations. the kinetic of p sorption showed a fast reaction that rapidly diminished soluble p. results of the present study suggest that pprs could reduce soluble p, which is better to be considered at different usage of ppr such as incorporation with organic wastes and its biosolubilization.