اثر تلقیح میکوریزایی، مقادیر مختلف زئولیت و کود شیمیایی فسفره بر تولید ماش (vigna radiate l.)

مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر ترکیب زئولیت، میکوریزا و کود فسفره بر تولید ماش در سال زراعی 1401-1402 در شرایط آب و هوایی شهرستان اصفهان انجام شد. آزمایش بصورت اسپلیت– اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی  با 3 تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل زئولیت در سه سطح (صفر، 3 و 6 تن در هکتار) و عامل‌های فرعی شامل تلقیح میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح) و فرعی-فرعی کود فسفره در سه سطح (صفر، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) بود.  نتایج نشان داد اثرات اصلی مایکوریزا و کود فسفره بر تمام صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. اثر متقابل زئولیت و کود فسفره نشان داد بیشترین عملکرد دانه در تیمار مصرف 6 تن در هکتار زئولیت و عدم مصرف یا 75 کیلوگرم در هکتار کود فسفره به ترتیب به میزان 2920.6 و 2895.67 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد و کمترین در حالت عدم مصرف زئولیت و کود فسفره به میزان 2063.36 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. نتایج نشان داد بیشترین عملکرد بیولوژیک در تیمار مصرف شش تن در هکتار زئولیت و مصرف میکوریزا +75 کیلوگرم در هکتار کود فسفره به میزان 8127 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد و کمترین در حالت عدم مصرف زئولیت، عدم مصرف میکوریزا و عدم استفاده از کود فسفره به میزان 3893 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. به طور کلی، ترکیب یا استفاده از هر کدام از کودهای زئولیت، میکوریزا و کود فسفره در کشت ماش به بهبود رشد، افزایش تولید و بهبود کیفیت محصول منجر شده است.

effect of mycorrhizal inoculation, different amounts of zeolite and phosphorus chemical fertilizer on mung bean yield (vigna radiate l.)

the present study investigated the effect of the combination of zeolite, mycorrhizal inoculation, and phosphorus fertilizer on mung bean production in the year 2022-2023 in the climatic conditions of isfahan city. the experiment was performed as a split-split plot as a basic randomized complete block design with three replications. the main factor included zeolite at three levels (zero, 3, and 6 ton/h), and the secondary factors included mycorrhizal inoculation (inoculation and non-inoculation) and phosphorus fertilizer at three levels (zero, 75 and 150 kg/h). the results showed that the main effects of mycorrhizal inoculation and phosphorus fertilizer application on all measured traits were significant. the interaction effect of zeolite and phosphorus fertilizer showed that the highest seed yield was observed in the treatment of six ton/h of zeolite and not use or using 75 kg/h of phosphorus fertilizer at the rate of 2920.6 and 2895.67 kg/h, respectively, and the lowest in the absence of zeolite. the zeolite and phosphorus fertilizer consumption was obtained at the rate of 2063.36 kg/h. the results showed that the highest biological yield was observed in the treatment of six ton/h of zeolite and mycorrhiza + 75 kg/h of phosphorus fertilizer at the rate of 8127 kg/h, and the lowest in the case of no zeolite consumption, no mycorrhiza use and no use of phosphorus fertilizer. a total of 3893 kg/h was obtained. in general, combining or using zeolite, mycorrhizal, and phosphorus fertilizers in mung bean cultivation has led to improved growth, increased production, and improved product quality.