تاثیر کم‌آبیاری و شوری آب آبیاری بر خصوصیات شیمیایی خاک در کشت ذرت دانه‌ای در سیستم آبیاری قطره‌ای نواری

به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف شوری و کم‌آبیاری در آبیاری قطره‌ای نواری تک ردیفه بر خصوصیات شیمیایی خاک در کشت ذرت دانه‌ای، پژوهشی در مزرعه‌ای تحقیقاتی بخش مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال 1398 به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا در آمد. چهار سطح شوری آب آبیاری شامل شاهد 0.6، 2، 3.5 و 5 دسی‌زیمنس بر متر و سه سطح آبیاری شامل آبیاری کامل، 75 و 50 درصد آبیاری کامل در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که افزایش شوری از 2 به 5 دسی‌زیمنس بر متر به‌ترتیب باعث افزایش 57، 58 و 61 درصد شوری عصاره اشباع خاک ، 35.76، 36 و 40 درصد غلظت یون کلراید در خاک، 62، 60 و 66 درصد یون سدیم در خاک و 49، 45 و 53 درصد نسبت جذبی سدیم به-ترتیب در تیمار آبیاری کامل، 75 و 50 درصد آبیاری کامل شد. نتایج مربوط به رابطه بین شوری آب آبیاری با خصوصیات شیمیایی خاک شامل شوری عصاره اشباع خاک، غلظت کلراید، پتاسیم، سدیم در خاک و نسبت جذبی سدیم، نشان داد؛ اعمال کم‌آبیاری موجب کاهش شیب خط رگرسیون در مقایسه با آبیاری کامل شد؛ بنابراین در شرایط کمبود آب از دیدگاه مدیریت منابع آب و مدیریت شوری خاک، تیمار 50 درصد آبیاری کامل با شوری 2 دسی‌زیمنس بر متر با در نظر گرفتن آبشویی نمک برای جلوگیری از تجمع نمک در خاک توصیه می‌شود.

effect of deficit irrigation and irrigation water salinity on soil chemical properties in grain maize cultivation under tape drip irrigation system

in order to investigate the effect of different levels of water salinity and deficit irrigation in one-row strip tape irrigation on the chemical properties of the soil in grain maize cultivation, experiment was carried out in the research farm of the college of agriculture, shiraz university, iran in 2018. factorial experiment was performed in a randomized complete block design in three replications. four levels of irrigation water salinity were including control (0.6), 2, 3.5 and 5 ds m-1 and three irrigation levels were full irrigation (fi), 75% and 50% of full irrigation. the results showed that the increase in salinity from 2 to 5 ds m-1 increased 57, 58, and 61 % in ece, 35.76, 36, and 40 % in soil chloride, 62, 60, and 66 % in soil sodium, and 49, 45 and 53% in sodium absorption ratio at fi, 75 and 50% of full irrigation, respectively. the results related to the relationship between irrigation water salinity and soil chemical properties, including: salinity of saturated soil extract, chloride, potassium, sodium concentrations and sodium absorption ratio, showed that applying deficit irrigation reduced the slope of the regression line compared to full irrigation. in terms of water shortage, it is recommended to practice 50% fi with a salinity level of 2 ds m-1 from the perspective of water resources management and soil salinity management. this approach takes into consideration the need for salt leaching to prevent salt accumulation in the soil.