بررسی تغییر اقلیم بر روند دما و بارش آتی حوضه قره سو طبق مدل ‌های cmip6

ارزیابی وضعیت اقلیمی دوره‌های آتی با استفاده از مدل ‌های اقلیمی برای در نظر گرفتن اقدامات لازم در زمینه سازگاری و یا کاهش اثرات پدیده تغییر اقلیم ضروری به‌نظر می‌رسد. در این پژوهش روند زمانی بارش، دمای حداقل و دمای حداکثر در محدوده چهار ایستگاه در زیرحوضه قره‌سو و علاوه بر آن به روش درون‌یابی تیسن در مقیاس منطقه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. از بین پنج مدل از مجموعه مدل‌های cmip6، سه مدل به‌عنوان مدل برتر انتخاب و برای اجرای گروهی مدل‌ها استفاده شدند. مقیاس‌کاهی با نرم‌افزار cmhyd برای دو سناریوی ssp2-4.5 و ssp5-8.5 در سه دوره 2050-2026، 2075-2051 و 2100-2076 انجام شد. بررسی روند متغیرها در دوره پایه (2014-1990) و آتی با آزمون من‌کندال و شیب سن انجام شد. نتایج بررسی روند معنی‌داری داده‌های میانگین سالانه متغیر دمای حداکثر و حداقل تمام ایستگاه‌ها و محدوده مورد مطالعه طبق سناریوی ssp2.4-5 در دو دوره آینده نزدیک و میانه و برای سناریوی ssp5-8.5 در هر سه دوره آتی در سطح 99 درصد دارای روند معنی‌دار افزایشی است. در بررسی روند معنی‌داری داده‌های فصلی بارش طبق سناریوی ssp2.4-5 در فصل تابستان آینده دور تمام ایستگاه‌ها و آینده نزدیک ایستگاه محوطه اداره آب گرگان در سطح احتمال 95 درصد و سناریوی ssp5-8.5 فقط در فصل زمستان آینده دور ایستگاه غفارحاجی در سطح احتمال 99 درصد دارای روند معنی‌دار است. داده‌های ماهانه بارش آینده دور محدوده مورد مطالعه طبق سناریوی ssp2.4-5  در ماه aug در سطح احتمال 99 درصد و ssp5-8.5 در ماه mar در سطح احتمال 95 درصد دارای روند معنی ‌دار است.

study of future climate change on the temperature and precipitation trends in qarasu basin based on the cmip6 models

determining the future climate situation by using climate models seems necessary to consider in the field of adaptation or reducing the adverse effects of climate change. in this research, the temporal trend of rainfall, minimum and maximum temperature in the four stations in the qarasu basin and in addition to, investigated using thiessen’s interpolation method. among the five models of the cmip6, three models were selected as the best models and used for mme. biass correction was done with cmhyd software for scenarios ssp2-4.5 and ssp5-8.5 in periods 2026-2050, 2051-2075 and 2076-2100. the trend of variables in the base period (1990-2014) and future were investigated with mann-kendall test and sens slope. the results of analysis significant trends annual average maximum and minimum temperature of all stations and in catchment area according to ssp2.4-5 scenario in two near and middle future periods and for ssp5-8.5 scenario in all three future periods have a significant trend at the 99% level. in analysis significant trend seasonal rainfall according to ssp2.4-5 scenario in the summer season distant future all stations and in near future of the station area of gorgan regional water company at the 95% level and for the ssp5-8.5 scenario only in the winter season in the distant future ghafarhaji station has a significant trend at the 99% level. the future monthly rainfall in the catchment area according to scenario of ssp2.4-5 in august at the 99% probability level and ssp5-8.5 in march at the 95% probability level have a significant trend.