بررسی اثرات تغییر اقلیم بر تبخیر و تعرق مرجع بر اساس سناریوهای گزارش ششم تغییر اقلیم (مطالعه موردی: ایستگاه خرم‌آباد)

تغییر اقلیم پدیده‎ای تاثیرگذار بر بسیاری از فرایندهای طبیعی از جمله چرخه‌ی هیدرولوژی است. تبخیر-تعرق نیز یکی از بخش‌های مهم در چرخه‌ی هیدرولوژی محسوب می‎شود که در مدیریت منابع آب و برنامه‌ریزی کشاورزی اهمیت بسزایی دارد. با توجه به اینکه برآورد تبخیر - تعرق همواره با عدم‎قطعیت‎هایی همراه است لذا در این پژوهش اثرات تغییر اقلیمی بر روند تبخیر - تعرق مرجع در ایستگاه خرم‎آباد واقع در استان لرستان، با استفاده از سناریوهایssp1-2.6 ، ssp2-4.5، ssp3-7.0 و ssp5-8.5 طبق گزارش ششم (ar6)، در سه دوره زمانی آینده نزدیک (2023-2048)، میانی (2049-2074) و دور(2075-2100) مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور میزان تبخیر - تعرق مرجع برای دوره پایه و دوره‌های آتی با استفاده از روش هارگریوز محاسبه گردید. روش هارگریوز سامانی روش ساده‎ای است که به‌وسیله فائو در شرایطی که استفاده از روش پنمن مونتیث فائو امکان‌پذیر نیست توصیه شده است. در این روش، برآورد تبخیر تعرق مرجع براساس میانگین، حداقل و حداکثر دمای هوا و تابش فرازمینی می‌باشد که اطلاعات مورد نیاز آن در اکثر ایستگاه‎های هواشناسی وجود دارد. نتایج حاصل نشان داد که به‌طور متوسط دمای حداکثر در ایستگاه خرم‌آباد تا سال 2100 میلادی بین 0.26 تا 6.3 درجه سانتی‌گراد افزایش و دمای حداقل نیز بین 0.32 تا 4.9 درجه سانتی‌گراد افزایش نسبت به دوره پایه(1988-2014) خواهد داشت. همچنین مقدار متوسط تبخیر - تعرق مرجع در تمامی دوره‎ها نسبت به دوره پایه مشاهداتی افزایش می‌یابد. مقدارتبخیر - تعرق مرجع در آینده نزدیک بین 4.69 تا 4.82، آینده میانی بین 4.7 تا 4.94 و آینده دور بین 4.72 تا 5.04 (میلی‎متر در روز) متغیر خواهد بود.

investigating the effects of climate change on reference evapotranspiration based on the ssp scenarios

climate change is a phenomenon that affects many natural processes, including the hydrological cycle. evapotranspiration is also an important part of the hydrological cycle, which is crucial in water resource management and agricultural planning. since the estimation of evapotranspiration is always associated with uncertainties, this study examines the effects of climate change on the evapotranspiration process at the crumbed station in preston province. the study uses the sap1-2.6, sap2-4.5, sap3-7.0, and sap5-8.5 scenarios according to the sixth assessment report (ar6) in three future time periods: near future (2023-2048), mid future (2049-2074), and far future (2075-2100). the reference evapotranspiration for the base period and future periods is calculated using the hargreaves method. the results show that the maximum temperature at the crumbed station will increase by an average of 0.26 to 6.3 degrees celsius by the year 2100, compared to the base period (1988-2014). the minimum temperature will also increase by an average of 0.32 to 4.9 degrees celsius during the same period. additionally, the average evaporation-transpiration in all periods will increase compared to the base period. the average evaporation-transpiration in the near future will range from 4.69 to 4.82, in the mid-term future from 4.7 to 4.94, and in the far future, from 4.72 to 5.04