تاثیر باکتری‌های محرک رشد بر صفات زراعی و کیفی ارقام مختلف سیب‌زمینی تحت تنش کم‌آبی در شرایط گلخانه‌ای و مزرعه‌ای

به منظور بررسی تاثیر باکتری های محرک رشد بر روی صفات زراعی و کیفی ارقام مختلف سیب زمینی تحت تنش کم‌آبی و بررسی تاثیرشان بر شاخص های تحمل در شرایط گلخانه ای و مزرعه‌ای آزمایشی در سال 1397 به اجرا درآمد. در بخش مزرعه ای ترکیب اینتروباکترکولاسه در 100 درصد نیاز آبی در رقم جلی با میانگین های 53/48 تن در هکتار و 87/7 کیلوگرم در مترمکعب بیشترین و ترکیب بدون باکتری در60 درصد نیاز آبی در رقم میلوا با میانگین های 40/23 تن در هکتار و 8/3 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد غده و کارایی مصرف آب را در بین تیمارهای مورد ارزیابی به خود اختصاص دادند در واقع کاربرد باکتری از نوع اینتروباکترکولاسه در کنار استفاده از نیاز آبی به میزان 100 درصد نسبت به عدم استفاده از باکتری محرک رشد در شرایط 60 درصد نیاز آبی باعث افزایش 78/51 و 72/51 درصدی عملکرد غده و کارایی مصرف آب گردید. شاخص های تحمل و حساسیت به تنش محدودیت آبی در مزرعه نشان داد که از نظر شاخص tol در شرایط تنش ملایم رقم جلی و در شرایط تنش شدید رقم آگریا در شرایط شاهد نسبت به سایر شرایط دارای مقدار tol کمتری بود، همچنین در شرایط تنش ملایم از نظر شاخص‌هایyp, mp  و gmp رقم جلی در شرایطی که از باکتری محرک رشد اینتروباکترکولاسه استفاده گردید دارای برتری نسبت به شاهد و باکتری آزوسپیریلوم بوده و نسبت به تنش ایجاد شده تحمل نشان داد و نسبت به دو تیمار دیگر در شرایط تنش ملایم تحمل بیشتری را داشته است. در کل در شرایط آزمایشگاهی، گلخانه‌ای و مزرعه‌ای، تنش کم آبی باعث کاهش صفات مورد ارزیابی گردید. کاربرد باکتری اینترباکترکولاسه نسبت به عدم کاربرد آن در بهبود صفات مورد ارزیابی موثر بوده و باعث افزایش اکثر صفات مورد ارزیابی در این پژوهش شد.

the effect of growth-promoting bacteria on the quantitative and qualitative agricultural traits of various cultivars of solanum tuberosum under drought stress in the greenhouse and garden conditions

potato (solanum tuberosum l) is one of the tuberous products that plays an important role in the nutrition of the world’s people, therefore, in order to investigate the effect of growth-promoting bacteria on the agronomic and qualitative traits of different potato cultivars, an experiment was carried out.  the conducted research in 2018 examined the effect of growth-promoting bacteria on the quantitative and qualitative agricultural traits of various cultivars of solanum tuberosum under drought stress in greenhouse and garden conditions.  in the garden part, the hybrid of enterobacter cloacae bacterium × 100% water requirements × jelly cultivar with means of 48.53 ton/ha and 7.87 kg/m3 had the maximum tuber yield and water productivity, and the hybrid of no bacteria × 60% water requirements × milva cultivar with means of 23.40 ton/ha and 3.8 kg/ha had the minimum tuber yield and water productivity among the treatments. actually, using enterobacter cloacae bacterium in addition to 100% water requirement increased tuber yield and water productivity up to 51.78 and 51.72%, respectively, compared to the no growth-promotion bacterium × 60% water requirements.  the indexes of tolerance (tol) and sensitivity to water scarcity stress in the garden showed that jelly cultivar in mild stress condition, agria cultivar in severe stress condition in control treatment had minimum tol than the other conditions according to tol index. in addition, jelly cultivar, when enterobacter cloacae is used as a growth-promoting bacterium, was superior to the control treatment and use of azospirillum bacteria according to yp, mp, and gmp indexes. it showed tolerance against the made stress and had a higher tolerance than the two other treatments in mild stress conditions.  in general, in laboratory, greenhouse and field conditions, water deficit stress caused the reduction of the evaluated traits. the use of interbacterculase bacteria was effective in improving the proposed traits compared to its non-use bacteria and caused increasing in most of the proposed traits.