تعیین شاخص‌های مدیریت آب در قطب‌های تولید زیتون در کشور

این پژوهش، با هدف بررسی مدیریت آبیاری و تعیین بهره‌وری آب باغات زیتون تحت مدیریت بهره‌برداران در سطح کشور اجرا شد. بدین منظور حجم آب داده‌شده توسط باغداران و عملکرد محصول در 102 باغ از باغات زیتون استان‌های قزوین، فارس، زنجان، گیلان، گلستان و سمنان در روش‌های مختلف آبیاری (سطحی و قطره‌ای)، در دو سال متوالی (98 و1397) اندازه‌گیری شد. مقادیر اندازه‌گیری شده با مقادیر نیاز خالص آبیاری برآوردشده بر اساس سند ملی آب و همچنین مقادیر تعیین شده بر اساس روش پن‌من‌مانتیث مقایسه گردید. نتایج نشان داد که میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهره‌وری آب آبیاری و بهره‌وری آب کاربردی (آبیاری و بارش موثر) در استان‌های منتخب در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی‌دار دارند. حجم آب آبیاری زیتون در مناطق مورد مطالعه از 2848 تا 11463 مترمکعب ‌بر هکتار متغیر و میانگین وزنی آن 6011 مترمکعب ‌بر هکتار بود. میانگین دو سالة عملکرد زیتون در قطب‌های تولید این محصول از 1500 تا 11000 کیلوگرم ‌بر هکتار متغیر و میانگین وزنی آن 4867 کیلوگرم ‌بر هکتار بود. بهره‌وری آب آبیاری نیز از 2/0 تا 40/2 متغیر و میانگین وزنی آن 95/0 کیلوگرم‌ بر مترمکعب بود. همچنین بهره‌وری آب کاربردی نیز در استان‌های منتخب از 18/0 تا 45/1 متغیر و میانگین وزنی آن 63/0 کیلوگرم ‌بر مترمکعب تعیین شد. نتایج بیانگر آن بود که در سطح کشور در دو سال مورد مطالعه نسبت به نیاز آبیاری بر اساس داده‌های هواشناسی 10 ساله اخیر، حدود 27 درصد و نسبت به سندملی، حدود 17 درصد کم‌آبیاری اجباری در باغات زیتون صورت گرفته‌است.

determining water management indicators in olive production poles in the country

the purpose of this study was to assess irrigation management and determine water productivity in olive orchards managed by local farmers in the country. to achieve this, the amount of water provided by gardeners and the yield of 102 olive orchards that underwent irrigation using various methods, surface and drip irrigation, were measured across the provinces of qazvin, fars, zanjan, gilan, golestan, and semnan. this data was collected during two consecutive years, 2018 and 2019. measured values were compared with netwat-estimated net irrigation requirements as well as penman-monteith-derived values. based on the results, it can be concluded that the average volume of irrigation water, yield, irrigation water productivity, and applied water productivity in the selected provinces are significantly different at a probability level of 1%. according to the study, the volume of irrigation water used in olive orchards varied from 2848 to 11463 m3/ha, with a weighted average of 6011 m3/ha. the average yield of olives in the production poles of this product has varied from 1500 to 11000 kg/ha over the two-year period, and its weighted average has been 4867 kg/ha. it is also worth mentioning that the water productivity ranged from 0.2 to 2.40 and its weighted average was 0.95 kg/m3. furthermore, the applied water productivity in the selected provinces ranged from 0.18 to 1.45 and its weighted average was 0.63 kg/m3. upon evaluating the efficiency of irrigation in the olive orchards, it was observed that the quantity of water delivered was approximately 27% and 17% less in comparison to the irrigation requirement calculated using recent 10-year meteorological data and netwat, respectively. in other word, forced deficit irrigation has taken place in the olive orchards