مدل سازی پاسخ گیاه دانه روغنی کاملینا به تنش آبی

تنش آبی یکی از مهم‌ترین تنش‌های محدودکننده‌ی رشد و عملکرد گیاهان به ‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. بهترین راهکار برای مواجهه با تنش آبی، انتخاب گیاه سازگار به کم آبی است که بر پایۀ روش‌های مطمئن غربالگری از جمله پلی‌اتیلن گلایکول (peg ) صورت می‌گیرد. در این پژوهش به ‌منظور ارزیابی مدل‌های تخمین‌گر و بررسی کمّی پاسخ کاملینا به سطوح آبی در مرحله‌ی جوانه‌زنی، مدل‌های کم‌آبی فدس و همکاران (f)، ون گنوختن (vg)، دیرکسن و آگوستین (da) و همایی(h)  با هم مقایسه شدند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار sas انجام شد. آزمایش‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی در پتری دیش در سال 1398 با سه تکرار در دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای آبی شامل شش پتانسیل ماتریک 0 (شاهد بدون تنش)، 3000، 6000، 9000، 12000، 15000، 18000 سانتی‌متر بودند. پارامترهای جوانه‌زنی با استفاده از بسته seedcalc در نرم‌افزار r محاسبه و از matlab برای کد نویسی و برازش مدل‌ها استفاده شد. حد آستانه‌ی تحمل به کم آبی شاخص‌های سرعت جوانه‌زنی (gsi)، میانگین طول گیاهچه (m sl)، میانگین نسبت ریشه‌چه به ساقه‌چه (razao) و بنیه بذر sv s)) به ترتیب در تیمارهای شاهد، 6000 ،3000  و3000 سانتی‌متر بدست آمد. بر پایۀ پتانسیل‌های بدست آمده برای هر چهار شاخص جوانه‌زنی مورد بررسی، کاملینا گیاهی بسیار مقاوم به کم‌آبی است. در هر چهار شاخص gsi، m sl ، sv s و razao مدل h به دلیل rmse کوچک‌تر و ef بزرگ‌تر عملکرد بهتری ارائه داد. بیشترین مقدار پارامترهای gsi، razao، m sl، طول ساقه‌چه و طول ریشه‌چه به ترتیب در پتانسیل‌های شاهد، 3000، 6000، 3000 و 6000 سانتی‌متر بدست آمد که نشان دهندۀ مناسب بودن کشت کاملینا در مناطق تحت تنش آبی می‌باشد.

modelling oil seed camelina response to water stress

water stress is one of the dominant stresses limiting crop growth and yield, particularly in arid and semi arid regions. the best strategy to deal with water stress is choosing a water tolerant plant based on reliable screening methods such as polyethylene glycol (peg). to evaluate different predictive models and quantitatively investigate camelina response to drought stress during the germination stage, an experiment was conducted in a completely randomized design with three replications. water stress treatments included six matric potentials of peg6000: 0 (control, without stress), 3000, 6000, 9000, 12000, 15000, 18000 cm. germination indicators were calculated using the seedcalc package in r software and matlab was used for programming and models fitting. water stress models including feddes et al. (f), van genuchten (vg), dirksen and augustijn (da) and homaee (h) were assessed and compared afterwards. data analysis was performed using sas software (v. 9.4). the threshold values under germination rate (gsi), mean seedling length (m sl), mean root to stem ratio (razao) and seed vigor (sv s)) were then obtained for the control, 6000, 3000 and 3000 cm, respectively. according to these four germination indices, the camelina is very tolerant to water stress. in all four indicators of gsi, m sl, sv s and razao, the h model presented the best performance. the highest values of gsi, razao, m sl, stem and root length were obtained at matric potentials of control, 3000, 6000, 3000 and 6000 cm, respectively, indicating the suitability of camelina cultivation in areas under water shortage.