برآورد نیازآبی اکولوژیک تالاب‌های بین‌المللی بختگان و طشک و سهم عوامل اقلیمی و انسانی در خشکیدگی آنها

تالا‌ب‌ بین‌المللی بختگان و طشک یکی از بزرگترین سایت‌های تالابی ایران است که در سال‌های اخیر خشک شده است. این تحقیق با هدف برآورد نیاز آبی اکولوژیک تالاب بختگان انجام شد. بدین منظور ابتدا تغییرات درازمدت داده‌های پایه شامل بارش در ایستگاه‌های منتخب، شاخص خشکسالی و تغییرات آورد رودخانه‌های کر و سیوند بعنوان منابع اصلی تغذیه تالاب‌های بختگان و طشک آنالیز شد. برای برآورد نیاز آبی اکولوژیک ابتدا تغییرات مساحت تالاب در درازمدت بررسی شد. همچنین تغییرات گونه‌ی فلامینگو بعنوان گونه شاخص تالاب هم‌راستا با تغییرات تالاب بررسی شد. میزان حقابه‌ی اکولوژیک مورد نیاز برای حفظ کارکردهای اکولوژیک تالاب‌های بختگان و طشک از رودخانه کر-سیوند در محل ورود به تالاب در شرایط خشکسالی، نرمال و ترسالیبه ترتیب 700 میلیون متر مکعب، 826 میلیون متر مکعب و 1037 میلیون مترمکعب برآورد گردید. بهترین زمان رهاسازی حقابه تالاب از منابع آبی بالادست به ترتیب اولویت، ماه‌های بهمن، اسفند و فروردین پیشنهاد می‌گردد. مهمترین عوامل موثر در خشکیدگی تالاب‌ها، افزایش سطح زیرکشت بالادست حوضه در اثر افزایش بیش از اندازه‌ی جمعیت حوضه، ، مدیریت ناصحیح و ناپایدار منابع آبی، احداث سدهای جدید در بالادست حوضه، کاهش بارندگی و افزایش شدت خشکسالی در دو دهه‌ی اخیر در منطقه بوده است.

estimation of ecological water flow requirements of bakhtegan and tashk internationally important wetlands and contribution of climatic and anthropogenic factors in their drought

bakhtegan and tashk internationally important wetland is one of the largest wetland sites in iran that has dried up in recent years. this study was conducted to estimate the ecological water requirements of this wetland site. for this purpose, first the basic data including long term trend of rainfall, spi and flow rates of kor and sivand rivers as the main feeding sources of wetlands were analysed. then, to estimate the ecological water requirement, changes in the wetland area in the long run were investigated. also, changes in flamingo species as an ecologic index were studied in line with wetlands surface changes. the results showed that the amount of ecological water required to maintain the ecological functions of bakhtegan and tashk wetland from the kor-sivand river at the entrance of the wetland in dry, normal and wet yearsare 700, 826 and 1037 million cubic meters, respectively. the best times to release the water from upstream sources are february, march and april, respectively. the most important factors contributing in the drought of wetlands include   increase of agrilands to fed excessive increase of the basin population, non-sustainable management of water resources, construction of new dams in watershed, significant reduction of rainfall and increasing of dry seasons during last two decades.