توسعه مدل برنامه‌ریزی چندهدفه فازی در مدیریت آب کشاورزی نواحی خارج از شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود با تعیین بارش موثر

در این مطالعه مدل برنامه‌ریزی چندهدفه فازی برای تخصیص بهینه آب آبیاری و کاربری زمین تحت عدم قطعیت چندگانه پیشنهاد شد. در مدل توسعه یافته در این مطالعه، تاثیر میزان بارندگی موثر در تعیین نیاز آبیاری محصولات تحت کشت و همچنین محدودیت منابع آب سطحی و زیرزمینی در محدوده مطالعاتی تالش، خارج از شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود، در نظر گرفته شد. محدوده مطالعاتی تالش به سه ناحیه آبیاری آستارا، تالش و رضوانشهر تقسیم شد. نتایج مدل بهینه در α cut‌های مختلف (صفر، 0.2، 0.4، 0.6، 0.8 و 1) مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر تخصیص‌یافته آب سطحی و زیرزمینی نشان داد که بیشترین مقادیر کمبودها در ماه‌های خرداد و تیر و در ناحیه تالش به وقوع می‌پیوندد، به طوری که در حد بالا و پایین α cut=0.8 به ترتیب 1.7 و 2.7 برابر ناحیه آستارا و 1.2 و 1.8 برابر ناحیه رضوانشهر است. همچنین، نسبت مصرف آب زیرزمینی در سه ناحیه آستارا، تالش و رضوانشهر به ترتیب 13.4، 58.1 و 28.5 درصد در حالت بهینه است و در اکثر ماه‌های خشک سال 100 درصد آب زیرزمینی مجاز مصرف می‌شود که با توجه به عدم دسترسی بسیاری از کشاورزان منطقه به منابع آب سطحی باید به دنبال روش‌هایی برای دسترسی بیشتر کشاورزان به آب سطحی بود. بنابراین نتایج این مطالعه می‌تواند هشداری برای مسئولان و برنامه‌ریزان منطقه باشد که در برنامه‌ریزی‌های آینده برای انتخاب بهترین تصمیم در مورد استفاده از نوع منبع آب آبیاری این مسئله را در نظر بگیرند.

developing fuzzy multi objective planning model for agricultural water management in areas outside the sefidrud irrigation and drainage network by determining effective precipitation

in this study, a fuzzy multi objective planning model was used for the optimal allocation of irrigation water and land use under multiple uncertainties. the effect of effective rainfall for determining the irrigation requirement of cultivated crops and also the limitation of surface water and groundwater resources were taken into account in the developed model in the talash study area, which is located outside the sefidroud irrigation and drainage network. the study area of talesh was divided into three irrigation areas: astara, talesh, and rezvanshahr. then, the results of the optimal model were investigated at different levels of α cut (0, 0.2, 0.4, 0.6, 0.8, and 1). allocated amounts of surface water and groundwater showed that maximum shortages occurred in june and july in talash area, so that the shortage of talash area in the upper and lower bounds of a cut=0.8 was 1.7 and 2.7 times more than astara area as well as 1.2 and 1.8 times more than rizvanshahr area, respectively. the optimal ratio of groundwater consumption to the total allocated water in astara, talesh, and rezvanshahr areas were 13.4%, 58.1%, and 28.5% respectively. also, 100% of the allowable groundwater is consumed in most of the dry months of the year. due to the unavailability of surface water resources to many farmers in this area, proper approaches should be given to the farmers for more access to surface water. therefore, the results of this study could be a warning for the regional manager and planners to consider this issue in future planning to select the best decision regarding the use of the type of irrigation water resource.