ارزیابی حریم کیفی چشمه با رویکرد تلفیق شاخص آسیب ‌پذیری vespa و روش mdht (منطقه مورد مطالعه: چشمه‌های کارستی در حوضه سد سیمره)

توسعه ناپایدار بدون درنظرگرفتن آمایش منطقه‌ای می‌تواند اثرات نامطلوب محیطی بخصوص در منابع آب کارستی یک منطقه ازنقطه‌ نظر کیفی ایجاد کند. براین‌اساس در این مطالعه با استفاده از تلفیق دو روش تعیین آسیب‌پذیری چشمه و حریم کیفی به روش mdht، پهنه‌ بندی حریم کیفی برای چشمه‌ها به‌ عنوان خروجی سیستم کارستی انجام گرفت. این مطالعه برای سه دهنه چشمه در پایین ‌دست سد سیمره برای یک دوره پنج ساله انجام شده است. نتایج نشان داد که مقدار شاخص آسیب ‌پذیری در چشمه s1 نسبت به دو چشمه دیگر بالاتر و مقدار 150.4 به‌ دست‌ آمده است. تحلیل نتایج به ‌دست‌ آمده نشان داد که میزان آسیب ‌پذیری تابعی معکوسی از آبدهی چشمه بوده است. با افزایش میزان آبدهی میزان شاخص آسیب ‌پذیری کاهش می‌یابد. با توجه‌ به انتخاب روش mdht برای تعیین حریم کیفی چشمه و نقش میزان آبدهی در تعیین سناریو حریم، بیشترین میزان آبدهی مربوط به چشمه s3 بوده است. مقدار شاخص mdht به‌ دست‌ آمده نیز نسبت به دو چشمه دیگر بیشتر و مقدار 417 محاسبه شده است. کمترین میزان آبدهی نیز مربوط به چشمه s1 بوده که مقدار شاخص mdht نیز 14.75 به دست آمد و بیشترین سطح و حریم مربوط به چشمه s1 و کمترین سطح حریم مربوط به چشمه‌های s2 و s3 است. نتایج نشان می‌دهد شبکه کارستی چشمه‌های منطقه دارای آسیب‌پذیری بوده که باعث می‌شود حریم کیفی این منابع تحت‌تاثیر قرار گرفته و پهنه‌های حساس منطقه برای توسعه بهره‌برداری به شدت با خطر آلودگی همراه شود.

Assessment of Spring Quality Privacy with the Combined Approach of VESPA Vulnerability Index and MDHT Method

Unsustainable development without considering regional planning can create adverse environmental effects, especially in karst water resources of a region from a qualitative point of view. Accordingly, in this study, a combination of two methods for determining spring vulnerability and qualitative zoning by MDHT method was used. This study was performed for three springs downstream of Seymareh Dam for a period of 5 years. The results showed that the value of vulnerability index in S1 spring was higher than the other two springs and the value was 150.4. Analysis of the results showed that the degree of vulnerability was an inverse function of spring discharge. By increasing the amount of discharge, the vulnerability index decreases. Considering the choice of MDHT method for qualitative zoning of the spring and the role of flow rate in determining the zoning scenario, the highest flow rate was related to S3 spring. The value of obtained MDHT index was also higher than the other two sources and the value of 417 has been calculated. The lowest flow rate was related to S1 spring and the MDHT index value was 14.75. The highest level is related to spring S1 and the lowest level is related to springs S2 and S3. The results show that the karst network of springs in the region is vulnerable, which affects the quality of these resources and sensitive areas of the region to develop exploitation are strongly associated with the risk of pollution.