بررسی اثر زهکشی خشک بر نحوه حرکت و توزیع کاتیون‌ها با استفاده از یک مدل فیزیکی

در سال های اخیر نظر به کاهش منابع آب، پژوهشگران زهکشی خشک را به دلیل نیاز کمتر به آب، هزینه اجرا و نگهداری برای کاربرد در مناطق خشک مورد توجه قرار داده اند. آگاهی از نحوه و میزان انتقال املاح مختلف از منطقه آبیاری به منطقه آیش برای بررسی عملکرد این سیستم و ارزیابی پیش از اجرای پروژه های تصفیه و بازیافت نمک جمع‌آوری‌شده از سطح خاک منطقه آیش ضروری است. در این مطالعه اثر زهکشی خشک بر انتقال کاتیون های مهم و تغییر شوری (ec) در یک خاک لومی با استفاده از یک مدل فیزیکی تحت کاشت گیاه جو در سال 1395 بررسی شد. مدل مذکور از جنس گالوانیزه و دارای طول، عرض و ارتفاع مفید 2، 0.5 و 1 متر بود. بر اساس نتایج، پروفیل تغییرات غلظت سدیم و کلسیم مشابه یکدیگر بود و با پروفیل تغییرات غلظت پتاسیم و منیزیم تفاوت داشت. یون های سدیم، پتاسیم و کلسیم در لایه های فوقانی خاک و منیزیم در لایه های تحتانی خاک منطقه آیش تجمع یافته بودند. همچنین در انتهای دوره آزمایش غلظت سدیم و کلسیم در سطح خاک منطقه آیش به ترتیب به 210 و 410 درصد، پتاسیم و منیزیم به ترتیب به 125 و 115 درصد و مقدار نسبت جذب سدیم به 126 درصد مقدار اولیه در زمان شروع آزمایش رسیده بود. مقدار شوری سطح خاک منطقه آبیاری و آیش نیز در پایان آزمایش به ترتیب به 145 و 270 درصد مقدار اولیه در زمان شروع آزمایش بالغ شده بود.

Investigation of Effect of Dry Drainage on the Transport and Distribution of Cations Using a Physical Model

In recent years, decreasing water resources stimulated researchers to consider dry drainage in dry area due to less cost and water requirement. Understanding mechanism and the amount of different salts transportation from the irrigated area to the nonirrigated area is necessary to evaluate the performance of this system and the preimplementation of purification and recovery projects of the salt collected from the nonplanted surface area. In this study, the effect of dry drainage on the transportation of important cations and salinity changes (EC) in a loamy soil were investigated using a physical model under barley cultivation in 2017. The physical model was made of galvanize and had useful length, width and height of 2, 0.5 and 1 meter respectively. On the basis of the results, changes in sodium and calcium concentration profiles were similar and they were different from changes in potassium and magnesium concentration profiles. Sodium, potassium and calcium ions were accumulated in the upper soil layer, but magnesium was accumulated in the lower soil layer of the nonplanted area. At the end of experiment, sodium, calcium, potassium, magnesium concentrations and SAR at the soil surface of nonirrigated area were 210, 410, 125, 115 and 126 percent of their initial values respectively. At the end of experiment, the soil surface salinity of the planted and nonplanted areas was increased up to 145 and 270% of their initial values, respectively.