برآورد نیاز آبی گونه‌های افرای سیاه و کاج تهران در فضای باز و گلخانه (مطالعه موردی: شهر رباط کریم)

گسترش فضای سبز و جنگل‌کاری‌ها در مناطق خشک و نیمه‌خشک همواره با کمبود آب مواجه بوده و استفاده از گونه‌هایی با نیاز آبی کمتر همواره یک سیاست اجرایی در این مناطق بوده است. هدف از این مطالعه برآورد نیاز آبی گونه‌های افرای سیاه و کاج تهران، به عنوان گونه‌های مهم مورد استفاده در فضای سبز مناطق خشک، در فضای باز و گلخانه است. برای انجام این مطالعه در ابتدا ظرفیت زراعی خاک، حد مجاز تقلیل رطوبت و نیاز آبی و دور آبیاری نهال‌ها مشخص شد. سپس، نهال‌های مورد مطالعه تحت تنش‌های آبی دو، چهار و شش روز بعد از فرا رسیدن نقطه حد مجاز تقلیل رطوبت، قرار گرفتند. نتایج نشان داد میانگین قطر و ارتفاع گونه‌ی کاج تهران در آغاز دوره مطالعه در فضای باز به ترتیب 6.5 و 45.9 و در گلخانه 5.6 میلی‌متر و 46 سانتی‌متر بود. همچنین میانگین قطر و ارتفاع گونه‌ی افرا سیاه در آغاز دوره مطالعه در عرصه به ترتیب 7.7 و 97 و در گلخانه 9 میلی‌متر و 80 سانتی‌متر بود. این مقادیر در پایان دوره مطالعه برابر با 10.2 و 111.8،  52 و 111 برای فضای باز و 6.7 و 13، 52.3 و 104.1 برای گلخانه بود. در گونه‌های کاج تهران و افرای سیاه سریع‌ترین زمان رسیدن به نقطه‌ی حد مجاز تقلیل رطوبت، به ترتیب هفت و چهار روز در گلخانه و نه و شش روز در فضای باز بود. بیشترین رطوبت مصرفی کاج تهران در گلخانه و فضای باز در روز 19 تا 20 خرداد و در روز اول تا دوم اردیبهشت برابر با 14.14 و 6.13 درصد رطوبت حجمی، 10.97 و 4.3 درصد رطوبت وزنی بود. بیشترین رطوبت مصرفی افرای سیاه در گلخانه و فضای باز در روز 21 تا 22 اردیبهشت و در روز 18 تا 19 مرداد ماه برابر با 11.58 و 4.03 درصد رطوبت حجمی، 8.81 و 2.9 درصد رطوبت وزنی بوده است. نتایج این تحقیق نشان داد که گونه‌ی کاج تهران به عنوان یک گونه‌ی همیشه سبز، بیشترین بردباری را در برابر کمبود آب داراست و کمترین نیاز آبی را نسبت به گونه‌ افرای سیاه داشت. با آگاهی نسبت به مقادیر نیاز آبی و دور آبیاری گونه‌های موجود در فضای سبز کلان‌شهرها، علاوه بر صرفه‌جویی اقتصادی در مصرف آب، می‌توان به توسعه‌ی نوین آبیاری در این مناطق که مواجه با بحران آب هستند، اهتمام ورزید.

Estimation of Water Requierments of Acer Negundo and Pinus Eldarica Medw. in Field and Green House (Case Study: Robat Karim Town)

Increasing green space and afforestation in arid and semiarid regions has always been accompanied by water shortages. Species with lower water requirements have always been an executive policy in these areas. The aim of this study was to estimate the water requirement of Acer negundo and Pinus eldarica Medw as the main species that applied in green space of arid, outdoors, and greenhouses. For this study, soil field capacity, moisture limit, water requirement, and irrigation frequency of seedlings were determined. Then, the studied seedlings were subjected to two, four, and six water stress days after reaching the allowable point of moisture reduction. The results showed that the mean diameter and height of Afghan pine species at the beginning of the outdoor study period were 6.5 mm and 45.9 cm, and in the greenhouse were 5.6 mm and 46 cm, respectively. In addition, the average diameter and height of ashleaved maple at the beginning of the experiment in the field were 7.7 mm and 97cm, and in the greenhouse were 9 mm and 80 cm, respectively. At the end of the period, these values were 10.2 and 111.8, 52 and 111 for outdoor space and 6.7 and 13, 52.3 and 104.1 for the greenhouse, respectively. For Afghan pine and ashleaved maple, the fastest time to reach the allowable point of moisture reduction was 7 and 4 days in the greenhouse, 9, and 6 days in the field, respectively. The highest water consumption of Afghan pine in greenhouse and field on 19 to 20 June and on 1 to 2 May equal to 14.14 and 6.13% by volumetric water content; water content was 10.97 and 4.3% by weight water content. The highest moisture consumption of ashleaved maple in greenhouses and arenas on 21 to 22 May and on 18 to 19 August equal to 11.58 and 4.03% by volumetric water content; the water content was 8.81% and 2.9% by weight water content. The results of this study showed that Afghan pine, as an evergreen species, has the highest tolerance to water shortage and has the lowest water requirement compared to ashleaved maple. By knowing the number of water needs and irrigation cycle of species in the green space of metropolitan areas and economic savings in water consumption, we can try to develop new irrigation in these areas facing a water crisis.