تاثیر انواع بیوچار غنی شده بر قابلیت استفاده و توزیع شکل‌های معدنی فسفر در خاک‌ شور اطراف دریاچه ارومیه

به منظور کاهش مشکلات مصرف بیوچار در خاک های آهکی، با تغییر خواص سطحی بیوچار سیب وانگور به وسیله انواع اسیدها، در یک آزمایش انکوباسیون فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 6 تیمار شامل (بیوچار غنی شده با اسیدفسفریک-خاک فسفات (bc-h3po4-rp)، اسید هیدروکلریکخاک فسفات (bc-hcl-rp) و خاک فسفات (bcrp)، بیوچار معمولی (bc)، کود فسفاته (tsp) و شاهد (cont)) و 2 نوع خاک آهکی با قابلیت هدایت الکتریکی مختلف (2=s1 و 15= s2 دسی زیمنس بر متر)، تاثیر انواع بیوچار غنی شده بر توزیع اشکال معدنی فسفر در خاک های شور اطراف دریاچه ارومیه بررسی شد. فسفر اولسن، ph و اجزاء فسفر معدنی در زمان های 7، 30 و 60 روز انکوباسیون اندازه گیری و از لحاظ آماری تحلیل گردید. بر اساس نتایج، تیمارهای bc-hcl-rp و bc-h3po4-rp به طور متوسط ph خاک s1 و s2 را به ترتیب 5/0 و 1 واحد کاهش دادند. تیمارهای bc-h3po4-rp و bc-hcl-rp فسفر اولسن خاک s1 را از 7/6 میلی گرم در کیلوگرم خاک به ترتیب به 3/57 و 5/55 و در خاک s2 از 4/7 به 3/71 و 62 میلی گرم در کیلوگرم خاک افزایش دادند. بیوچارهای غنی شده توزیع و مقدار اشکال فسفر معدنی خاک ها را به طور معنی دار تغییر دادند. به طوریکه تیمارهای bc-h3po4-rp و  bc-hcl-r مقدار دی کلسیم فسفات خاک s1 را به ترتیب 9/2 و 6/2 برابر و خاک s2 را به ترتیب 06/1 و 97/0 برابر افزایش دادند. در مقابل مقادیر اکتاکلسیم فسفات، فسفات های آلومینیوم و آپاتیت به طور معنی دار کاهش یافت. فسفر اولسن با دی کلسیم فسفات، آپاتیت و فسفر پیوندشده با آهن همبستگی معنی دار داشت و احتمالا در عصاره گیری فسفر اولسن، فسفر از این اجزاء معدنی آزاد می شود. بنابراین می توان گفت استفاده از بیوچار غنی شده باعث می شود فسفر برای مدت طولانی در فاز لبایل و قابل جذب برای گیاه باقی بماند. از اینرو می تواند به بهبود تغذیه فسفرگیاه، کاهش تنش شوری و رفع مسائل مصرف بیوچار معمولی در این خاک ها کمک کند.

Effects of Enriched Biochars on the Availability and Fractions of Phosphorus in the Saline Soils of Lake Urmia Basin

In order to reduce the problems of biochar application in calcareous soils, by changing the surface properties of applegrape biochar by phosphoric and chloric acids, the effects of enriched biochars on the fraction of phosphorus (P) forms in saline soils of Lake Urmia was investigated as a factorial incubation experiment in a completely randomized design with two factors: fertilizer treatments (control (Cont), biochar (BC), phosphate fertilizer (TSP), BiocharRock phosphate (BCRP) and enrichedbiochar (EB) types (BCHClRP and BCH3PO4RP)) and 2 calcareous soils with different EC (2 and 15 dSm1). OlsenP, pH and different forms of inorganic P were determined by sequential extraction method at 7, 30 and 60 days of incubation. The results showed that on average, the BCHClRP and BCH3PO4RP treatments reduced the pH of S1and S2 soils, 0.5 and 1 unit, respectively. BCH3PO4RP and BCHClRP treatments increased OlsenP of S1 soil from 6.7 to 57.5 and 55.5 mgkg1 and soil S2 from 7.4 mgkg1 to 71.3 and 62 mgkg1, respectively. Enriched biochars significantly (p <0.01) altered the distribution and amount of inorganic P forms. Thus, BCH3PO4RP and BCHClRP treatments increased the amount of Ca2P fraction in the S1 soil by 2.9 and 2.6 times and in the S2 soils by 1.06 and 0.97 times, respectively. However, the amounts of Ca8P, Al –P and Ca10P fractions reduced significantly. OlsenP positively and significantly correlated with Ca2P, FeP, and Ca10P fractions and positively but not significantly with the AlP fraction, suggesting that in the extraction of OlsenP, phosphorus is released from these mineral fractions. In general, EBs application may cause P to remain in the plantavailable forms over the time. Therefore, it can help to improve P nutrition, reduce salinity stress, and eliminate the common problems of biochar application in these soils.