تلفیق مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره جبرانی و غیرجبرانی برای مکان‌یابی سدهای مخزنی (مطالعه موردی: سد کندوله در استان کرمانشاه)

یکی از ملزومات بهره‌برداری پایدار از منابع آب، خاک و محیط زیست در بخش کشاورزی، حفظ معیارهای توسعه پایدار در پروژه های سدسازی است. در این تحقیق به منظور ساخت سد کندوله در استان کرمانشاه از روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره (mcdm) شامل مدل غیرجبرانی تسلط تقریبی و مدل جبرانی شباهت به گزینه ایده‌آل استفاده شده است. بدین منظور پس از تعیین معیارهای مناسب به کمک مطالعات و نظرات کارشناسان، برای تعیین وزن معیارها از تصمیم‌گیری گروهی با اندازه‌گیری میزان توافق تصمیم‌گیران استفاده شد. سپس چهار گزینه منتخب برای این سد، بر اساس معیارهای فنی، اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و زیر معیارهای مربوطه رتبه بندی شدند و در انتها نتایج با یکدیگر مقایسه گردید. برای رسیدن به اجماع در رتبه بندی‌های دو مدل ذکر شده، از روش‌های ادغام مانند میانگین رتبه‌ها، کپ لند و بردا استفاده شده و در نهایت از روش‌ میانگین برای تلفیق نهایی نتایج روش های ادغام، بهره گرفته شد. ضمناً علاوه بر تعیین ساختگاه برتر، 17 زیرمعیار مطرح در انتخاب این ساختگاه نیز رتبه بندی شدند. بر اساس نتایج بدست آمده رتبه‌بندی گزینه‌ها در دو مدل تسلط تقریبی و شباهت به گزینه ایده‌آل با هم تفاوت داشته ولی نتایج مدل تسلط تقریبی تطبیق بهتری با نتیجه نهایی حاصل از روش‌های ادغام دارد. نتایج ارائه شده در این تحقیق برای مکانیابی مخازن ذخیره ای در طرح های توسعه آب و خاک براساس معیارهای توسعه پایدار سدسازی کاربرد دارد.

Hybrid Compensatory and NonCompensatory MultiCriteria Decision Making Models for locating the Reservoirdams

One of the requirements for sustainable operation of soil, water and environment resources in agricultural sector is addressing the sustainable development criteria in dam construction projects. In current research, multicriteria decision making methods (MCDM) including ELimination Et Choice Translating REality (ELECTRE), as a noncompensatory model, and the Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS), as a compensatory model, were applied to select proper site for Kandoleh dam in Kermanshah province. For this porpose, after determining the suitable criteria with the help of studies and experts’ opinions, group decision making was applied to identify the weight of the criteria by measuring the decisionmakers’ agreement. Then, the four selected sites for the Kondoleh dam were ranked based on technical, economic, social, environmental criteria and the relevant subcriteria. At the end, the results were compared togeather. In order to reach a consecsus in the rankings of the two mentioned models, integration methods such as grade average, Copeland and Borda were employed and finally the average method was employed to finalize the results of the integrated methods. Also, 17 subcriteria were ranked for choosing the dam’s site. Based on the results, alternatives ranking for the two models; ELECTRE and TOPSIS, was different. However, the results of the ELECTRE model are more consistent with the final result of the integration methods. The results presented in this study are applicable for selecting storage reservoirs based on sustainable development criteria in soil and water resources development projects.