بررسی گردوخاک در گستره ایران توسط مدل باز تحلیل merra2 nasa/(دوره آماری 2017-2007)

مناطق مختلف ایران تحت تاثیر گردوخاک‌های داخلی و یا فرامرزی هستند. با استفاده از داده‌های ماهواره می‌توان توزیع زمانی و مکانی و منشا شکل‌گیری گردوخاک را بررسی نمود. هدف از مطالعه حاضر تحلیل غلظت گردوخاک سطحی، گردوخاک در ستون هوا و عمق نوری هواویزها با استفاده از مدل merra2 و ماهواره آکوا در مناطق گردوخاک خیز ایران بود. داده در دوره 2007 تا 2017 تهیه و شکل‌ها توسط نرم‌افزار grads و originpro ترسیم شد. یافته‌های تحقیق سه کانون گردوخاک فرامرزی در غرب، شرق و شمال شرق ایران و دو کانون داخلی در دشت کویر و جنوب شرق ایران را نشان داد. کانون‌های فرامرزی جنوب شرق عراق و کویت بیشترین غلظت گردوخاک سطحی را دارد. در آبادان بیشترین غلظت گردوخاک سطحی با 552 (ug/m3) در فصل تابستان، گردوخاک در ستون هوا 709 (ug/m2) و عمق نوری هواویزها merra2 با 0.58 در فصل بهار به دست آمد. ضریب همبستگی بین گردوخاک سطحی و گردوخاک ستون هوا در کانون های داخلی شامل طبس، کهنوج، خور بیابانک و نیک شهر با 0.94، 0.93، 0.89، 0.89 به دست آمد که می‌تواند نشان‌دهنده اثر شرایط محلی در توسعه گردوخاک باشد. تغییر زمانی گردوخاک ستون هوا در سه ایستگاه بوشهر، آبادان و اهواز بیشترین روند کاهشی را با ضریب 0.035 و 0.034 نشان می‌دهد که نشان دهنده کاهش اثر کانون های فرامرزی گردوخاک است. در توزیع زمانی، سال‌های 2008 و 2012 با شدیدترین و فراگیرترین گردوخاک‌ها در گستره ایران تعیین شد. در توزیع ماهانه گردوخاک بیشینه  غلظت آن در ماه‌های آوریل و جولای 2008، مه 2012 و جولای 2016 در اهواز به دست آمد. تغییر زمانی گردوخاک ستون هوا در سه ایستگاه بوشهر، آبادان و اهواز بیشترین روند کاهشی را با ضریب 0.035 -و 0.034 ‏-نشان می‌دهد که نشان دهنده کاهش اثر کانون ها فرامرزی گردوخاک است.‏در توزیع زمانی، سال‌های 2008، 2012 با شدیدترین و فراگیرترین گردوخاک‌ها در گستره ایران تعیین شد. در توزیع ماهانه ‏گردوخاک بیشینه آن درماه‌های آوریل و جولای 2008، مه 2012 و جولای 2016 در اهواز به دست آمد.‏

Dust Investigation by MERRA2 Model in Iran: (during 2007 2017)

Different regions of Iran are affected by internal or external dust sources. Satellite data can be ‎used to examine the temporal and spatial distribution and detected the source of dust. The aim ‎of this study was to analyze the concentration of surface dust, dust in air column and aerosol ‎optical depth (AOD) using MERRA2 model and Aqua satellite data in Iran. Data were prepared ‎between 2007 and 2017 and the figures were plotted by Grads and OriginPro software. The ‎research findings showed three crossborder dust source including western, eastern and ‎northeastern Iran and two internal area in the desert plain and southeastern Iran. The dust ‎source located in southeastern Iraq and Kuwait have the highest concentration of surface dust. ‎In Abadan, the highest concentration of surface dust with 552 (μg⁄m^3 ) in summer, dust in ‎air column 709 (mg⁄m^2 ) in spring and the AOD of MERRA2 with 0.58 in the spring took ‎placed. The correlation coefficient between surface dust and air column dust was obtained in ‎internal area including Tabas, Kahnooj, Khor Biabank and Nikshahr with 0.94 and 0.93, 0.89 and ‎‎0.89, which can indicate the effect of local conditions on development. Time series of air ‎column dust in three stations of Bushehr, Abadan and Ahvaz shows the highest decreasing line ‎trend with 0.05 and 0.035, which shows the decrease in the effect of dust external dust ‎sources.In the monthly distribution, the years 2008 and 2012 were determined by the most ‎severe and widespread dust in Iran. The maximum dust values was obtained in April and July ‎‎2008, May 2012 and July 2016 in Ahvaz.‎