تحلیل هیدرولیکی و اقتصادی تلفیق آبیاری بارانی و قطره‌ای در شبکه آبیاری پایاب سامانه گرمسیری استان ایلام

سیستم آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک، سیستم آبیاری پایه در اراضی زراعی شبکه آبیاری پایاب سامانه گرمسیری استان ایلام می‌باشد. وضعیت اقلیمی مناطق گرمسیری استان به ویژه دشت مهران به گونه‌ای است که متوسط سرعت باد در ماه‌های اردیبهشت تا شهریور (مصادف با کشت تابستانه) بیشتر از 16 کیلومتر بر ساعت بوده و استفاده از آبیاری بارانی به علت گرمای زیاد، رطوبت نسبی پایین و سرعت باد بالا دارای محدودیت شدید می‌باشد. به همین منظور توسعه سیستمی که بتواند در کشت دوم که شرایط برای آبیاری بارانی مناسب نیست، اراضی را تحت پوشش قرار دهد ضروری می‌باشد. هدف از این پژوهش امکان‌سنجی هیدرولیکی و اقتصادی تبدیل سیستم آبیاری بارانی به قطره‌ای نوارای (تلفیقی) در کشت تابستانه می‌باشد. برای این منظور ابتدا سناریوهای مختلف توسعه زیرساخت‌های لازم برای تبدیل سیستم آبیاری بارانی به قطره‌ای طراحی و سپس این سناریوها در سطح قطعات زراعی از لحاظ هیدرولیکی (نرم افزارwater gems) و اقتصادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که هزینه تهیه و اجرای زیرساخت‌های تبدیل سیستم آبیاری بارانی به قطره‌ای نواری در هر هکتار بین 15.1 تا 15.8 میلیون ریال (معادل 5.7 درصد هزینه شبکه فرعی) و هزینه بهره‌برداری سالانه 19 میلیون ریال می‌باشد. توسعه آبیاری تلفیقی در سطح 12350 هکتار اراضی زراعی شبکه باعث صرفه‌جویی 8.85 میلیون مترمکعب در مصرف آب و افزایش درآمدهای خالص کل طرح از 145709 به 165731 میلیون ریال می‌شود.

Hydraulic and Economic Analysis of Integrated Sprinkler and Drip Irrigation Systems in Irrigation Network of Tropical System of Ilam Province

The semiportable sprinkler irrigation system is a base irrigation system in the irrigation network of tropical region in Ilam province. The climatic condition of tropical regions of Ilam, especially Mehran plain, is such that the average wind speed in May to September is more than 16 km/h and the use of sprinkler irrigation due to high temperature, low relative humidity and high wind speed faces to a severe limitations. For this purpose, it is necessary to develop a system that is able to cover land in summer planting which is not suitable for sprinkler irrigation. The objective of this research was to study the hydraulic and economic feasibility of switching sprinkler irrigation systems into drip tape irrigation (integrated) in summer planting. For this purpose, different scenarios for developing of infrastructures required for converting sprinkler irrigation to drip tape irrigation system were designed and then these scenarios were analyzed in terms of hydraulic (WaterGEMS software) and economic factors. The results showed that the cost of provision and implementation of infrastructure for converting sprinkler irrigation to drip tape irrigation system is ranged between 15.1 to 15.8 million Rials (5.7 % total costs of the Subnetwork) and the annual operating cost is 19 million Rials. Development of integrated irrigation systems at 12350 hectares of arable lands, will save water consumption by 8.85 MCM and increase net revenues from 145709 to 165731 million Rials.