اثر روش آبشویی و نحوه کاربرد آب و زهاب بر شوری‌زدایی و سدیم‌زدایی خاک‌های سنگین

کاربرد زهاب با مدیریت مناسب برای اصلاح خاک‌های شور، یکی از روش‌های قابل پیشنهاد در استفاده مجدد از آن است. این پژوهش با هدف بررسی اثر نحوه به‌کارگیری آب و زهاب (اختلاط قبل از اعمال و یا به‌کارگیری به صورت نوبتی) و همچنین بررسی اثر روش آبشویی (متناوب و یا پیوسته) بر شوری‌زدایی و سدیم‌زدایی خاک‌های با بافت سنگین جنوب استان خوزستان انجام شد. آزمایش‌های آبشویی با اعمال 120 سانتی‌متر آب در کرت‌هایی به ابعاد 1.5× 1.5 متر انجام شد. پنج تیمار آبشویی مورد بررسی شامل تیمارهای d1f1 و d2f2 است که در آن‌ها به‌ترتیب یک و دو نوبت زهاب کشت و صنعت نیشکر سلمان فارسی با شوری 9.0 دسی زیمنس بر متر و سپس به همان شیوه، آب کارون با شوری 2.61 دسی زیمنس بر متر به زمین اعمال شد. همچنین، تیمارهای m1، m2 و m4 که در آن‌ها مخلوط آب و زهاب با شوری 6.0 دسی زیمنس بر متر، به‌ترتیب به روش‌های آبشویی پیوسته، آبشویی متناوب با دو انقطاع و آبشویی متناوب با چهار انقطاع به زمین اعمال شد. نتایج نشان داد که استفاده نوبتی و یا ترتیبی آب‌هایی با کیفیت متفاوت، بر آبشویی املاح اثر بیشتری دارد، تا اختلاط آن‌ها قبل از اعمال در آبشویی؛ املاح باقی‌مانده در خاک در لایه 300 سانتی متر در تیمار m4، به میزان 43 درصد بیشتر از تیمار d2f2 بوده است. املاح باقی‌مانده در خاک در تیمارهای m1 و m2 در همین لایه به‌ترتیب 17 و 24 درصد و نسبت جذب سدیم در این تیمارها به‌ترتیب 57.5 و 24.7 درصد بیش از تیمار m4 بود که نمایانگر اثر مثبت افزایش تعداد انقطاع در روند شوری‌زدایی و سدیم‌زدایی است.

Effect of Leaching Method and Water and Drainage Water Application Order on Desalinization and Desodification of Heavy Soils

Application of drainage water with appropriate management for saline soil reclamation is one of the suggested methods for reuse of drainage water. This research was carried out with the aim of investigating the effect of water and drainage water applying method (mixing before applying or applying in turn) and also the effect of leaching method (intermittent or continuous) on desalinization and desodification of Heavy textured soils of southern Khuzestan province. Leaching experiments were carried out applying 120 cm of water in 1.5 m × 1.5 m plots. Five leaching treatments were D1F1 and D2F2, which respectively consisted of 12 times applying of “Salman Farsi sugar cane agroindustry “drainage water with a salinity of 9.0 dS/m, and then, in the same manner, Karoun river water with a  salinity of 2.61 dS/m was applied to the plots. Also, M1, M2, and M4 treatments, in which respectively a mixture of water and drainage water with a salinity of 6.0 dS/m, were applied to the plots by continuous leaching and intermittent leaching with two breaks and intermittent leaching with four breaks. The remaining salts in the soil in M1 and M2 treatments in 030 cm soil top layer were 17% and 24%, respectively, and the sodium absorption ratio in these treatments was 57.5% and 24.7% higher than the M4 treatment, which indicates a positive effect of increasing the number of discontinuities in the desalinization and desodification processes.