مقیاس‌سازی معادله بیلان حجمی در آبیاری نواری

در اکثر موارد به منظور ارزیابی آبیاری نواری از داده های پیشروی آب در نوار استفاده می گردد. با توجه به متغیر بودن نوع خاک و همچنین شرایط اولیه و مرزی در آبیاری نواری، سرعت پیشروی آب در نوار های مختلف بسیار متفاوت می باشد. روش مقیاس سازی به عنوان ابزاری برای کاهش داده های اندازه گیری در مسائل آب و خاک مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این پژوهش مقیاس سازی معادله بیلان حجمی و ارائه معادله ساده ای به منظور تعیین پیشروی آب در نوار است. برای این منظور از داده های 21 نوار شامل نوارهای کشت نشده و نوارهای کشت شده شامل شیب های 0.001 تا 0.005، زبری 0.017 تا 0.211، طول 91.4 تا 100 متر و دبی 0.08 تا 0.16 مترمکعب بر دقیقه بر متر مورد استفاده شد. عوامل مقیاس به گونه ای تعیین شد که معادله بیلان حجم مستقل از شرایط اولیه و خاک شود. نتایج نشان داد که منحنی های پیشروی مقیاس شده به معادله ی مشخصی میل می کردند، در نتیجه معادله های تجربی به حل های مقیاس شده برازش داده شد. معادله ارایه شده از حالت بدون بعد خارج شده و برای پیش بینی پیشروی آب در نوار مورد ارزیابی قرار گرفت. مقدار ریشه میانگین مربعات خطای پیشروی مشاهده و محاسبه شده با معادله ارائه شده در این تحقیق برای نوارهای مختلف در اکثر موارد کمتر از 5 دقیقه  و مقدار میانگین درصد مطلق خطا کمتر از 10 درصد بود. ضریب تعیین (r^2) بین پیشروی نهایی به دست آمده از معادله توانی و پیشروی مشاهده شده 0.93 بود. به طور کلی شکل ساده معادله و عدم وابستگی به نوع خاک از مزایای این روش است.

Scaling of Volume Balance Equation in Border Irrigation

In most cases, advance data is used for evaluating border irrigation. Due to soil variability, as well as initial and boundary conditions in border irrigation, water advance rate varies considerably in different borders. Scaling techniques helped to reduce the required measurements in soil and water issues. The aim of this study was to scale the volume balance equation and provide a simple equation to determine water advance in border irrigation. For this purpose, 21 borders, including cultivated and uncultivated borders with slope of 0.001 to 0.005, roughness of 0.017 to 0.211, length of 91.4 to 100 m, and discharge rate of  0.08 to 0.16 m3/m/min were used. Scale factors were defined such that the volume balance equation remained independent from soil and initial conditions. The scaled advance curves showed certain patterns. As a result, empirical equations were fitted to the scaled solutions. The empirical equation was evaluated for prediction of water advance in the border. The root mean square error obtained from the observed and calculated values by the experimental equation for the different borders, in most cases, was less than 5 minutes, and the mean absolute error value was less than 10%. The determination coefficient of the final advance from observed and calculated values by the experimental equation was 0.93. In general, simple form and independent to the soil type equations presented are advantages of this method.