مطالعه تاثیر تنش‌های شوری آب و حاصلخیزی خاک، بر تبخیر‌‌ و‌‌‌ تعرق ذرت علوفه‌ای

برای بررسی اثر تنش‌های شوری آب و حاصلخیزی خاک بر مقدار تبخیر و تعرق ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، در مزرعه آموزشی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) و در سال 1396 انجام شد. تیمارهای شوری آب شامل چهار سطح 0.5، 2.1، 3.5 و 5.7 دسی زیمنس بر متر و تیمارهای حاصلخیزی خاک نیز در چهار سطح 100، 75، 50 و 25 درصد نیاز به کود ازته، در سه تکرار و در کرت‌هایی به مساحت 9 مترمربع به اجرا درآمد. در فواصل بین دو آبیاری، با اندازه‌گیری رطوبت خاک در عمق ریشه، تفاوت جذب آب توسط کرت های تحت تنش نسبت به کرت بدون تنش، بررسی شد. نتایج نشان داد که با تغییر شوری آب آبیاری از حد 0.5 به 5.7 دسی زیمنس بر متر در حاصلخیزی ، ،  و ، ضریب تنش تبخیر و تعرق  به ترتیب 0.77، 0.69، 0.64 و 0.63 شده است. همچنین با تغییر سطح حاصلخیزی از  به ، در شوری ، ،  و ، ضریب  به ترتیب؛ 0.96، 0.88، 0.83 و 0.63 شده است. از تیمار  تا ، مقدار تبخیر و تعرق، ضریب  و عملکرد محصول،به ترتیب؛ 37، 37 و 38 درصد کاهش یافته است. برای تخمین تبخیر و تعرق از روی تنش های شوری و حاصلخیزی، شکل‌های مختلف توابع تولید برازش داده شد. در بین آن‌ها، تابع درجه دوم به دلیل داشتن آماره‌های rmse و me حداقل و و ef نزدیک به عدد یک، به‌عنوان تابع بهینه انتخاب شد. نتایج حاصل نشان داد که تنش‌های شوری و حاصلخیزی، با کاهش ضریب ، اثر کاهنده‌ای بر مقدار تبخیر و تعرق گیاه دارد. لذا با تعیین صحیح نیاز آبی گیاه تحت تنش، می‌توان از مصرف بی‌رویه آب جلوگیری کرد.