تاثیر نوع زیتوده و دمای گرماکافت بر برخی ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی زغال‌ زیستی

فرآوری پسماندهای آلی و بازگشت آنها به خاک، کمک شایانی به کشاورزی پایدار می نماید. زغال زیستی (biochar) حاصل از فرایند گرماکافت (pyrolysis) پسماندهای آلی است. ویژگی های شیمیایی و فیزیکی زغال زیستی به‌طور معنی‌داری متاثر از ویژگی های زیتوده اولیه و نیز دمای فرایند گرماکافت می‌باشد. لذا این پژوهش جهت ارزیابی ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی زغال زیستی حاصل از باگاس نیشکر، کاه برنج، خاک اره و برگ درخت کنوکارپوس که در دمای گرماکافت 400، 700 و 900 درجه سانتی‌گراد فراوری شدند، اجرا شد. تیمارها در آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار اعمال شدند. نتایج نشان داد که در هر دو گروه، تیمارها به‌طور جداگانه و نیز اثر متقابل آنها بر میزان ph، هدایت الکتریکی، ظرفیت تبادل کاتیونی، سطح ویژه، نسبت c/n‌، غلظت کل عناصر غذایی، کاتیون های ریز مغذی و نیز سرب در زغال های زیستی، تاثیر متفاوت و معنی داری داشتند. افزایش دمای گرماکافت از 400 به 900 درجه سانتی گراد سبب کاهش ظرفیت تبادل کاتیونی زغال زیستی حاصل از باگاس نیشکر، کاه برنج، خاک اره و برگ کنوکارپوس به ترتیب به میزان 153.3، 241.1، 283.9 و 21.2 سانتی مول بر کیلو گرم شد. ولی افزایش دمای گرماکافت از 400 به 900 درجه سانتی گراد موجب افزایش سطح ویژه زغال زیستی باگاس نیشکر، کاه برنج، خاک اره و برگ کنوکارپوس به ترتیب به میزان 153.3، 241.1، 283.9 و 21.2 متر مربع بر‌گرم شد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان کاربرد زغال های زیستی تولیدشده در دمای 400 درجه سانتی گراد را به ترتیب اولویت زغال زیستی حاصل از برگ کنوکارپوس، کاه برنج، باگاس نیشکر و خاک اره برای افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی و بهبود ذخیره عناصر غذایی قابل دسترس پیشنهاد کرد.