اثر کم آبیاری با فاضلاب تصفیه شده شهری بر عملکرد محصول ذرت (مطالعه موردی کرج)

بحران آب یکی از مسائل اساسی در مناطق خشک و نیمه‌خشک مانند ایران است. بنابراین استفاده از منابع آب نامتعارف، در جایی که آب با کیفیت مناسب در دسترس نیست، رو به فزونی است. ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ، فاضلاب تصفیه شده شهری ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺁﺏ می تواند ﻧﻴﺎﺯ ﻏﺬﺍﻳﻲ گیاه را نیز تامین کند. این پژوهش با استفاده از طرح فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی بر روی گیاه ذرت با دو تیمار نوع آب آبیاری (فاضلاب تصفیه شده شهری و آب معمولی) و چهار سطح مقدار آب آبیاری شامل آبیاری کامل و کم آبیاری 80، 60 و 40% نیاز آبی گیاه و در سه تکرار انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که آبیاری با فاضلاب تصفیه شده شهری و آب معمولی تاثیر معنی دار بر وزن تر و خشک کل اندام هوایی محصول، وزن بلال، وزن تر و خشک ریشه، ارتفاع و قطر گیاه داشت، یعنی میزان رشد گیاه کاملاً وابسته به نوع آب برای آبیاری و احتمالاً حضور مواد مغذی و آلی در پساب است. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد آبیاری با فاضلاب تصفیه شده شهری سبب افزایش وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه گیاه نسبت به آب معمولی شد. هم چنین با کاهش مقدار آب آبیاری وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه کاهش پیدا کرد ولی در مقایسه با آب معمولی این کاهش کمتر بوده است. وزن تر و خشک اندام هوایی ذرت آبیاری شده تحت تیمار 100% فاضلاب تصفیه شده شهری به ترتیب با 874.3 و 306 گرم بیشترین میزان بود و نسبت به تیمار 40% آب معمولی به ترتیب 45.5 و 59.2% افزایش را نشان داد. بنابراین کم آبیاری با فاضلاب نسبت به کم آبیاری با آب معمولی سبب افزایش معنی دار عملکرد این محصول شد. استفاده از منابع فاضلاب در کنار پایش دائمی کیفیت آن ها توصیه می شود.