پایش خشکسالی در دو قرن اخیر در مناطق خشک و نیمه‌خشک با استفاده از گاه‌شناختی درختی، مطالعه موردی حوضه کرخه

با اندازه گیری حلقه های رویشی سالیانه درختان و ساخت گاه شناسی از آن ها، امکان مطالعه و بازسازی شاخص شدت خشکسالی پالمر در محدوده رویشگاه ها فراهم می شود. هدف از انجام این پژوهش، بازسازی شاخص شدت خشکسالی پالمر با استفاده از گاه شناسی درختی و پایش خشکسالی در حوضه کرخه می باشد. در این تحقیق از شاخص گاه شناسی درختی منطقه ای زاگرس مرکزی دو گونه درختی، بلوط ایرانی (quercus brantii) و بلوط مازو (quercus infectoria) طی دوره 1840-2010 برای بازسازی شاخص شدت خشکسالی پالمر در حوضه کرخه استفاده شده است. با توجه به همبستگی مثبت و معنادار شاخص شدت خشکسالی پالمر با شاخص گاه شناسی درختی منطقه ای، مقادیر شاخص شدت خشکسالی پالمر طی سال های 1840 تا 2010 بازسازی شد. مقادیر محاسباتی شاخص شدت خشکسالی پالمر و مقادیر بازسازی‌شده آن در دوره آماری مشترک به‌خوبی با هم مطابقت دارند. در ادامه وضعیت هیدرولوژیکی در طول دوره گاه شناسی مورد بررسی قرار گرفت و بر این اساس خشکسالی هیدرولوژیکی در حوضه کرخه برای سال های 1840 تا 2010 بررسی شد. شدت و تداوم خشکسالی ها و همچنین دهه هایی با بیشترین تعداد رویدادهای خشکسالی و ترسالی تعیین گردید. همچنین نتایج این تحقیق با سایر محققین نیز مقایسه گردید. بر این اساس شدیدترین کم‌آبی (خشکسالی) در کل دوره بازسازی 1840 تا 2010 برای ایستگاه کاکارضا مربوط به سال های 2004-1999 بوده است. شدیدترین کم آبی (خشکسالی) بازسازی‌شده در قرن 19 و 20 به ترتیب در سال های 1853 تا 1855 و 1966 تا 1968 بوده است.