تاثیر نانو آهن صفر ظرفیتی در کاهش مقدار قابل‌جذب برخی عناصر سنگین در سه خاک با خصوصیات متفاوت

آلودگی خاک ها با فلزات سنگین یکی از مشکلات زیست‌محیطی جدی جوامع بشری است. این تحقیق به‌منظور ارزیابی تاثیر نانوذرات آهن صفر ظرفیتی پایدار شده با کربوکسی متیل سلولز (cmczvins) سنتز شده در شرایط هوازی بر قابلیت جذب سرب، کادمیوم، نیکل و مس در یک خاک اسیدی و دو خاک آهکی با خصوصیات مختلف (رسی و شنی) انجام شد. بدین منظور، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی برای بررسی امکان کاهش مقدار قابل‌جذب عناصر سرب، کادمیوم، نیکل و مس با در نظر گرفتن فاکتورهای خاک (شنیآهکی، اسیدی و رسی آهکی)، غلظت کاربرد cmczvins (سطوح 0، 5/0، 1 و 2 درصد وزنی) در دو دوره زمانی 10 و 20 روز با سه تکرار انجام شد. نتایج تصاویر sem و xrd نشان داد که ذرات آهن پایدار شده با کربوکسی متیل سلولز در اندازه نانو (کمتر از 50 نانومتر) و صفر ظرفیتی (حداکثر پیک در2θ  برابر 8/44 درجه) هستند. در هر سه خاک شنیآهکی، اسیدی و رسیآهکی آلوده، کاربرد cmczvins مقدار قابل‌جذب عناصر سنگین را کاهش داد. بیشترین میزان کاهش غلظت قابل‌جذب عناصر در حداکثر میزان کاربرد cmczvins (2 درصد وزنی) و در خاک رسیآهکی و همچنین در برای عنصر سرب مشاهده شد. همچنین کاهش فرم قابل‌جذب عناصر پس از 20 روز از کاربرد cmczvins، بیشتر از 10 روز بود که نشان از پایداری و فعال بودن حداقل 20 روزه ی cmczvins ساخته‌شده را دارد؛ بنابراین، استفاده از نانو ذرات آهن صفر ظرفیتی ساخته‌شده، می‌تواند به‌عنوان یک روش کارآمد در رفع آلودگی خاک های آلوده به فلزات سرب، کادمیوم، نیکل و مس معرفی شود.