بررسی تاثیر ضریب مکانیزاسیون بر بهره‌وری در بخش کشاورزی ایران (کاربرد مقایسه‌ای ardl و الگوریتم ژنتیک)

منابع محدود در بخش کشاورزی، به کارگیری فناوری مناسب جهت استفاده بهینه از منابع کمیاب با هدف تامین امنیت غذایی را به یک ضرورت تبدیل کرده است، به طوری که در برنامه پنجم توسعه مقرر گردیده یک سوم رشد اقتصادی در کشور از طریق رشد بهره وری حاصل گردد. دستیابی به این هدف برای بخش کشاورزی در گرو توسعه مکانیزاسیون است. در همین راستا، مطالعه حاضر به بررسی تاثیر توسعه مکانیزاسیون بر رشد بهره وری در بخش کشاورزی پرداخته است. لذا، ابتدا با محاسبه شاخص بهره وری مالم کوئیست، شاخص بهره وری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی برای دوره زمانی 1391-1368 مورد بررسی و سپس با برآورد الگوی اقتصادسنجی و همچنین، الگوریتم ژنتیک عوامل موثر برآن مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که الگوریتم ژنتیک ابزار قدرتمندی برای برآورد این الگوهاست. همچنین، نتایج هر دو رهیافت نشان می دهد که ضریب مکانیزاسیون و تسهیلات اعتباری و آموزشی، ترویجی بخش کشاورزی اثرات مثبتی بر رشد بهره وری داشته است. ضریب برآورده شده برای ضریب مکانیزاسیون در بلندمدت در روش ardl برابر با 0/129 و در روش الگوریتم ژنتیک برابر 0/098 می باشد که نشان از تاثیر نسبتاً زیاد این متغیر بر بهره وری بخش کشاورزی دارد. همچنین، تغییر علامت متغیرهای شاخص قیمت و درجه باز بودن بخش از منفی به مثبت در کوتاه مدت به سمت بلندمدت بر لزوم سیاست های حمایتی صحیح از کشاورزان، جهت توانایی رقابت و تطبیق با شرایط اقتصادی، تاکید دارد.