ارزیابی پایداری تولید برنج در ایران با استفاده از شاخص ترکیبی (یک روش‌شناسی کاربردی)

در این مطالعه، هدف ارایه یک روش‌شناسی کاربردی برای ارزیابی پایداری تولید برنج در ایران با شاخص ترکیبی بود. این روششناسی از پنج مرحله تشکیل شده است که به صورت سلسله مراتبی به محاسبه شاخص ترکیبی پایداری کشاورزی منجر میشود. شاخص‌ها در این نوع روش‌شناسی اساس ارزیابی به شمار رفته اند که نحوه جمع‌آوری، انتخاب مناسب‌ترین شاخص‌ها، نرمال سازی، وزن‌دهی و نحوه محاسبه شاخص ترکیبی توضیح داده شده است. تعداد 11 شاخص در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی با نظر کارشناسان و با توجه به محدودیت داده‌ها انتخاب شدند و داده‌های ثانویه مورد نیاز برای تحلیل از سایت وزارت جهاد کشاورزی ایران گردآوری شد. استان‌های مهم تولیدکننده برنج در ایران از نظر پایداری ارزیابی شدند که طبق نتایج استان گلستان به علت تامین اشتغال بیشتر در واحد سطح، از بعد اجتماعی پایدارتر بود. در بعد اقتصادی، استان فارس و در بعد زیست‌محیطی نیز استان گیلان به عنوان پایدارترین استان‌ها انتخاب شدند و در نهایت نیز استان فارس و استان خوزستان با محاسبه شاخص پایداری کل به عنوان پایدارترین و ناپایدارترین استان‌های تولیدکننده برنج در ایران انتخاب شدند؛ همچنین نتایج نشان داد این روش‌شناسی در عین سادگی و عملی‌بودن می‌تواند ابزاری مفید در محاسبه پایداری محصولات کشاورزی از جمله برنج باشد.