پیش بینی عوامل موثر برقصد کشاورزان در استفاده ایمن از پسابهای شهری در مزارع ایران

استفاده نامحدود از پساب شهری با کیفیت محدود در مزرعه، سلامت کشاورزان و مصرف‌کنندگان محصولات آبیاری شده با پساب را به خطر می‌اندازد. اگر کشاورزان پارامترهای مربوط به استفاده ایمن از پساب شهری مانند الگوی کشت متناسب با کیفیت پساب، استفاده از روش آبیاری مناسب و رعایت فاصله آخرین آبیاری با پساب تا برداشت محصول را اجرا کنند، میزان آلودگی به حداقل می‌رسد. بنابراین، ایده اصلی این مطالعه تعیین عوامل موثر بر استفاده ایمن از پساب شهری در مزرعه توسط 217 کشاورز کشاورز ایرانی-مشهد است. در این راستا از نظریه گسترده رفتار برنامه ریزی شده  با افزودن درک خطر و دانش به عنوان چارچوب نظری مطالعه استفاده شده است. نتایج تحلیل الگو‌سازی معادلات ساختاری نشان داد که سه زیر مولفه از الگوی اصلی نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده یعنی نگرش، هنجار ذهنی و کنترل رفتار درک شده  از نظر آماری روابط مثبت و معناداری با قصد مشارکت کشاورزان در استفاده ایمن از پساب داشتند و به طور کلی 63 درصد از واریانس آن را توضیح دادند. علاوه بر این، پس از گنجاندن دو متغیر درک خطر و دانش به عنوان پیش‌بینی‌کننده قصد در الگو توسعه‌یافته نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده، قدرت پیش‌بینی الگو افزایش یافت. همچنین مهم‌ترین متغیر در الگو نظریه رفتار برنامه ریزی شده اصلی کنترل رفتار درک شده بود، اما در الگو نظریه رفتار برنامه ریزی شده توسعه یافته، دانش بیشترین اهمیت را داشت. بنابراین سیاست‌گذاران با تاکید بر دانش کشاورزان می‌توانند رفتارهای ایمن را در استفاده از پساب شهری در مزرعه را ترویج دهند.

predicting the intention of iranian farmers to safely use municipal effluent on the farm: an extended model of the theory of planned behavior

unlimited use of limited quality municipal effluent on the farm endangers the health of farmers and consumers of products irrigated with municipal effluent. pollution will be minimized if farmers implement parameters related to the safe use of municipal effluent, such as the cultivation pattern appropriate to the quality of the effluent, the use of appropriate irrigation methods and the distance between the last irrigation and the effluent to harvest. therefore, the main idea of this study is to determine the factors affecting the safe use of municipal effluent on the farm by iranian farmers. in this regard, the broad theory of planned behavior (tpb) with the addition of risk perception (rp) and knowledge (kn) as the theoretical framework of the study has been used. the results of structural equation modeling (sem) analysis showed that three sub-components of the main tpb model namely attitude (att), mental norm (sn) and perceived behavior control (pbc) were statistically significant positive relationships with farmers’ intention of farmers to participate in the safe use of municipal effluent. in addition, after including the two variables of perception of risk and knowledge as predictors of intent in the developed model of the theory of planned behavior, the predictive power of the model increased. also, the most important variable in the main tpb model was perceived behavior control, but in the developed tpb model, knowledge was the most important. therefore, policymakers can promote safe behaviors in the use of municipal effluent on the farm by emphasizing farmers’ knowledge.