بررسی هم حرکتی بازار انواع گوشت و عوامل اثرگذار بر آن در ایران

فرضیه هم حرکتی بیش از حد در بازارهای کالایی، بیانگر حرکات هم‌زمان قیمت‌ها است که منجر به ایجاد پیامدهای مختلفی در سمت عرضه و تقاضا می‌شود. این پیامدها شامل انحراف منابع از فعالیت‌های بهره‌ور در سمت عرضه و ایجاد فشارهای تورمی گسترده در سمت تقاضا است. در پژوهش حاضر با توجه به اهمیت گوشت‌ها در سبد غذایی خانوارها، هم حرکتی میان بازار انواع گوشت‌ها بررسی شد و میزان تاثیر مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر هم حرکتی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور، ابتدا با استفاده از رویکرد ، هم حرکتی متغیر در زمان میان بازار انواع گوشت‌ها برآورد شد. سپس، با به‌کارگیری رویکرد رگرسیون چندکی میزان تاثیر مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر هم حرکتی میان بازارها موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که هم حرکتی میان بازارها در طول زمان تغییرات قابل‌توجهی را تجربه کرده و در برخی از دوره‌ها نزولی و در برخی دیگر صعودی بوده است. بیشینه و کمینه همبستگی شرطی پویا میان بازارهای گوشت ماهی و مرغ به ترتیب 0.58 و 0.08-، میان بازارهای گوشت ماهی و قرمز به ترتیب 0.44 و 0.02 و میان بازارهای گوشت مرغ و قرمز به ترتیب 0.46 و 0.04- است. علاوه بر این، مهم‌ترین تعیین‌کننده‌های هم حرکتی میان بازار انواع گوشت‌ها شامل نرخ ارز، هزینه تولید، سیاست پولی، نا اطمینانی اقتصادی و نوسان بازار انرژی می‌باشند. بنابراین توصیه می‌شود که سیاست‌گذاران با لحاظ نقش این عوامل در ایجاد هم حرکتی میان بازارها در تصمیمات خود، از بروز دوره‌هایی باهم حرکتی شدید پیشگیری نمایند.

investigating the co-movement of market of types of meat and the factors affecting it in iran

the hypothesis of excess co-movement in commodity markets indicates simultaneous price movements, which led to different consequences on the supply and demand side. these consequences include diverting resources from productive activities on the supply side and creating widespread inflationary pressures on the demand side. in the present study, the co-movement of the different types of animal meat was assessed over time. in addition, the other purpose of this study is to determine the impact of the factors affecting co-movement. for this purpose, first, by using the arma-dcc-garch approach, co-movement among the meat types market in iran was estimated. then, using quantile regression analysis, the effect of the most critical factors affecting conditional co-movement was estimated. the results showed that the co-movement among the meat types market has experienced significant changes over time and has been decreasing in some periods and increasing in others. the maximum and minimum value of the dynamic conditional correlations were -0.58 and -0.08 between fish and poultry meat markets, 0.44 and 0.02 between fish and red meat markets, and 0.46 and -0.04 between chicken and red meat markets, respectively.  in addition, the most critical determinants of co-movement between meat types market include exchange rates, exchange rate volatility, production costs, liquidity, energy market fluctuations, and volatile monetary policymaking. therefore, it is recommended that policymakers, given the role of these factors in their decisions, prevent the occurrence of periods with high co-movement.