تحلیل عوامل موثر بر ضریب خودکفایی گندم در ایران

موضوع خودکفایی مواد­غذایی یکی از مباحث مهم و راهبردی در کشورمان است. با مطرح‌شدن الگوی اقتصاد مقاومتی در سال‌های اخیر، اهمیت این امر بیشتر شده است. خودکفایی در تولیدات محصولات کشاورزی و به‌ویژه گندم به‌عنوان اساسی‌ترین محصول مورد نیاز جامعه اهمیت زیادی دارد. هدف مطالعه حاضر، بررسی عوامل موثر بر ضریب خودکفایی گندم ایران با توجه به اقتصاد مقاومتی طی دوره زمانی 961368 در ایران، با استفاده از الگوی خود توضیح‌برداری (var) است. نتایج حاصل از برآورد الگوی خود توضیح‌برداری نشان می‌دهد، متغیرهای ارزش‌افزوده بخش کشاورزی (به‌عنوان شاخص اقتصاد مقاومتی)، ضریب مکانیزاسیون بخش کشاورزی، نرخ تسهیلات بانک کشاورزی و قیمت تضمینی گندم دارای تاثیر مثبت و معناداری بر روی ضریب خودکفایی گندم هستند و بین ضریب خودکفایی و ارزش‌افزوده بخش کشاورزی رابطه علیّت و مثبت وجود دارد. همچنین، تغییر از طرف متغیر ارزش‌افزوده بر ضریب خودکفایی در طول یک دوره ده ساله اثرات مثبت و کاهنده داشته و در پایان شوک با کمی تاثیر کاهشی در منطقه متبت اثر این شوک تعدیل می‌شود. بنابراین، با توجه به مثبت‌شدن رابطه بین ضریب خودکفایی و ارزش‌افزوده به‌عنوان شاخص اقتصاد مقاومتی، پیشنهاد می‌شود، تسهیلات و اعتبارات مورد نیاز جهت طرح ارتقای ضریب خودکفایی گندم، افزایش یابد.

Investigating The Factors Affecting the SelfSufficiency Coefficient of Iranian Wheat

The issue of food selfsufficiency is one of the most important and strategic issues in our country.With the introduction of the model of resistance economy in recent years, this has become more important. Selfsufficiency in the production of agricultural products, especially wheat, is very important as the most basic product needed by society. The aim of this study was to investigate the factors affecting the selfsufficiency coefficient of Iranian wheat with respect to the resistance economy during the period 1989 2017 in Iran, using the VAR. The results of estimating the selfexplanatory model show that the valueadded variables of agricultural sector (as an indicator of resilient economy), mechanization coefficient of agricultural sector, facility rate of agricultural bank and guaranteed price of wheat have a positive and significant effect on wheat selfsufficiency coefficient. There is a causal and positive relationship between the added value of the agricultural sector. Also, the change by the valueadded variable has positive and decreasing effects on the selfsufficiency coefficient during a tenyear period, and at the end of the shock, the effect of this shock is adjusted with a slight decreasing effect in the corresponding region. Therefore, considering the positive relationship between selfsufficiency coefficient and value added as an indicator of resilient economy, it is suggested to increase the facilities and credits required to improve the wheat selfsufficiency coefficient.