واکاوی عوامل روانشناختی تاثیرگذار بر رفتار به‌کارگیری سامانه آبیاری کم‌فشار در استان آذربایجان‌شرقی

یکی از سازوکارهای اصلی در مدیریت بهینه مصرف آب در کشاورزی، استفاده از فناوری های مرتبط برای دستیابی به بهره وری بالا است. در سال های اخیر فناوری آبیاری کم فشار به عنوان یکی از روش های نوین بهبود راندمان آبیاری سطحی مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت عوامل روانشناختی بر رفتار کشاورزان در به کارگیری فناوری های نوین، پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل روانشناختی موثر بر رفتار کشاورزان در به کارگیری سامانه آبیاری کم فشار در استان آذربایجان شرقی انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر طرح تحقیق، پژوهش کمی است. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان استان آذربایجان شرقی به تعداد 112010 نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران، نمونه 393 نفری از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای spss20  و amos21 استفاده شد. نتایج تجربی پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که متغیرهای نگرش، خودکارآمدی، هنجارهای اخلاقی، کنترل رفتاری و تمایل بر به کارگیری فناوری آبیاری کم فشار، 57 درصد از واریانس متغیر کاربرد آبیاری کم فشار را تبیین کردند. همچنین، بر اساس نتایج مشخص شد که متغیر هنجارهای اخلاقی، پیش بینی کننده قوی تری برای متغیر تمایل به کاربرد آبیاری کم فشار بود.

Analysis of Psychological Factors Affecting Farmers’ Behavior in Using Lowpressure Irrigation System in the East Azarbaijan Province

One of the main mechanisms in optimizing water consumption management is the use of related technologies to achieve high productivity level. In recent years, lowpressure irrigation system has been considered as one of the new methods to improve efficiency of surface irrigation. This study aimed to analyze the psychological factors affecting farmers’ behavior in using lowpressure irrigation system. This qualitative study is performed in East Azarbaijan province. The statistical sample population consists of 393 farmers out of 112010 farmers of East Azarbaijan province. This seems to be a sufficient sample of farmers due to the use of Cochran’s formula and multistage sampling method. The SPSS version 20 and AMOS version 21 were used to analyze the data. The results of using structural equation modeling showed that the variables of attitude, selfefficacy, mental norms and behavioral control were explained 57% of the variance changes. The variable of ethical norms has been a stronger predictor of the tendency to use lowpressure irrigation.