اثر خردی و پراکندگی اراضی زراعی بر هزینه‌‌ تولید محصولات کشاورزی (مطالعه موردی: گندم دیم در استان گیلان)

اعتقاد بر این است که پراکندگی قطعات زمین و کوچک بودن آنها سبب بهره وری پایین و هزینه بالای تولید می شود و کاهش درآمد خالص کشاورزان را در پی دارد.  یکی از مناطقی که در آن پراکندگی زمین های زراعی تا حد زیادی به چشم می خورد، استان گیلان است. لذا، در این مطالعه هدف اصلی برآورد اثر پراکندگی زمین های کشاورزی بر هزینه تولید گندم دیم در استان گیلان می باشد. به این منظور، اطلاعات مربوط به تولید و هزینه کشت این محصول از طریق تکمیل پرسشنامه از دو منطقه دیلمان و ملکوت در استان گیلان، برای سال 1394 جمع آوری شد. رهیافت تابع هزینه غیرمستقیم مورد استفاده قرار گرفت و بهترین فرم تابعی با استفاده از معیارهای اقتصادسنجی انتخاب شد. بر اساس پارامترهای برآورد شده ی الگوی انتخابی، اثر متغیرها از جمله تعداد قطعات زمین بر هزینه متوسط تخمین زده شد. نتایج نشان داد فرم تابعی ترانسلوگ مناسبترین فرم برای بیان تکنولوژی تولید محصول گندم در منطقه مورد مطالعه می باشد. همچنین، نتایج تایید می کند که پراکندگی اراضی زراعی باعث افزایش هزینه متوسط تولید گندم می شود. به علاوه، مقدار برآورد شده کشش مقیاس نیز حاکی از وجود بازده افزایشی در تکنولوژی تولید گندم است. بر اساس یافته های این تحقیق، سیاست یکپارچه‌سازی اراضی و افزایش مقیاس، به عنوان راهکاری برای کاهش هزینه متوسط تولید پیشنهاد می شود.

Effects of Agricultural Land Dispersion and Fragmentation on the Cost of Agricultural Products (Case Study: Rainfed Wheat in Province of Guilan)

It is believed that land fragmentation and small size of the farms causes low productivity and, high cost of production and results in a decrease in the farmers’ net income. Thus, it is worth to study empirically the effects of lands fragmentation on the cost of production. Guilan province is one of the areas where agricultural land Fragmentation is widely observed. Therefore, the main goal of this study is to estimate the effect of agricultural land fragmentation on the production cost of rainfed wheat in Guilan province. To this end, production and cost data of wheat and barley was collected for the crop year 20142015 through questionnaires from Deylaman and Malakut regions in the Guilan province. An indirect cost function approach was utilized and the best functional form was chosen using econometric criteria. Based on the estimated parameters of the chosen model, the cost elasticities of all variables including numbers of land fragments were estimated. Results indicate that, the Translog functional form is most appropriately represents production technology of wheat and barley in the study regions. Also, result confirms that fragmentation of land causes increase in the average cost of production and demand for labor input in these two crops. In addition, the estimated scale elasticities reveal an increasing returns production technology in the studied crops. Accordingly, land consolidation and augmentation policies are suggested to reduce average cost of production.