ارزیابی اثر عضویت ایران در موافقت‌نامه‌های تجاری بر صادرات شیلات: رهیافت درستنمایی شبه بیشینه پوآسن

عضویت در موافقت‌نامه‌های تجاری نقشی موثر در کاهش موانع تجارت و توسعه جریان تجاری میان کشورها دارد. با این وجود، شواهد تجربی بیان‌کننده این است که حضور در یک موافت‌نامه تجاری نمی‌تواند تضمینی برای توسعه صادرات در همه کشورها و همه محصولات باشد. لذا، با توجه به اهمیت صادرات بخش شیلات در سال‌های اخیر و نبود مطالعه‌ای در این حوزه، هدف مطالعه حاضر بررسی اثر حضور ایران در موافقت‌نامه تجاری بر صادرات شیلات است. برای دستیابی به این هدف از الگوی جاذبه و داده‌های صادرات ایران به 25 کشور آسیایی با سهم 88 درصدی در دوره زمانی 2001-2016 استفاده شده است. براساس نتایج، حضور ایران در موافقت‌نامه‌های تجاری اثری مثبت و معنی‌دار بر صادرات شیلات ایران به شرکای تجاری داشته است. نتایج اثر تقابلی موافقت‌نامه‌های تجاری و عوامل بازدارنده بیانگر این است که موافقت‌نامه‌های تجاری موجب کاهش اثرگذاری مولفه‌های بازدارنده همچون فاصله جغرافیایی شده است. لذا، پیشنهاد می‌شود که صادرکنندگان از ظرفیت ایجاد شده به واسطه حضور در موافقت‌نامه‌های تجاری جهت شناسایی بازارهای نوین از کشورهای عضو بهره برده و برنامه‌های بازاریابی مناسب در بلندمدت جهت صادرات به این بازارها طراحی و اجرا کنند.

Assessing the Effect of Iran’s Membership in Trade Agreements on Fishery Exports: Poisson Pseudo Maximum Likelihood Approach

Trade agreements play an important role in reducing trade barriers and increasing trade flows among countries. Empirical researches indicate that the presence in trade agreements is not guarantee for increasing exports in all countries and products. Therefore, considering the importance of fishery exports in recent years and lack of study in this area, the aim of this paper is investigating the effect of Iran’s membership in trade agreements on fishery exports. To achieve the purpose, the gravity model and information of Iran’s fishery exports to 25 Asian countries with 88% share is used during the period of 20012016. Based on the results, Iran’s membership in the trade agreements has had a positive and significant effect on Iran’s fishery exports to trading partners. The results of the interaction between trade agreements and trade barriers showed that trade agreements reduced the effect of trade barriers such as geographical distance. So, it is suggested that exporters take advantage of the capacity created through the presence of trade agreements to identify new markets and develop appropriate longterm marketing programs to export to these markets.