تاثیر دیدگاه زمانی کشاورزان بر رفتار مدیریت ریسک خشکسالی آنان در حوضه پایاب سد کرخه

هدف این مطالعه، واکاوی تاثیر دیدگاه زمانی کشاورزان بر رفتار مدیریت ریسک خشکسالی در حوضه پایاب سد کرخه بود. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی همبستگی و علّی مقایسه‌ای است که با استفاده از یک پیمایش انجام گرفت. جامعه آماری مورد مطالعه، کشاورزان عضو تعاونی‌های آب‌بران حوضه پایاب سد کرخه در استان خوزستان (3668=n) بودند که 350 نفر از آن ها با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و روش نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب، به عنوان نمونه، انتخاب شدند.  ابزار پژوهش، پرسشنامه ای بود که روایی آن توسط پانلی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی به تایید رسید و پایایی دسته گویه های آن با استفاده از ضریب آلفای کرنباخ (0.92α≤≤0.79) محقق شد. یافته ها حاکی از آن بود که رفتار مدیریت ریسک کشاورزان در حد متوسطی است و بیشتر کشاورزان دیدگاه زمانی حال‌نگر دارند. همچنین، از منظر دیدگاه زمانی، بین کشاورزان با دیدگاه گذشته نگر و سایرین (کشاورزان حال نگر و آینده‌نگر) از منظر رفتار مدیریت ریسک خشکسالی تفاوت معنی داری وجود داشت و گروه گذشته نگر رفتار ضعیف تری در این زمینه از خود بروز دادند. بر این اساس، به عنوان یک راهبرد سیاستی در  برنامه ریزی های مدیریت منابع آب، ‌باید تغییر دیدگاه کشاورزان از گذشته نگری به سوی حال‌نگری و به ویژه آینده نگری مد نظر قرار گیرد.

The Effect of Farmers’ Time Perspective on Their Drought Risk Management Behavior in Downstream of Karkheh Dam

The purpose of this study was to investigate the effect of farmers’ time perspective on their drought risk management behavior in downstream of Karkheh dam. This research is a descriptivecorrelational and ex post facto research that was conducted using a survey. The statistical population was farmes who were members in water user association in downstream of Karkheh dam, Khuzestan province (N=3668) which 350 of them were selected using Karjesi and Morgan table and stratified random sampling method with proportional assignment. The research instrument was a questionnaire whose validity was confirmed by a panel of experts in the field of agricultural extension and education and its reliability was determined using the Cronbach’s alpha coefficient (0.79≤α≤0.92). The findings indicated that farmers’ risk management behavior is moderate and most farmers have a presentoriented viewpoint. Also, from the viewpoint of time perspective, there is a significant difference between pastorientd farmers and others (presentorinted and futureorinted farmers) from the perspective of drought risk management practices, and the pastorientd group exhibits a weaker behavior in this regard. Accordingly, as a policy strategy in water resource management planning, shift farmers’ time perspectives should be considered from pastoriented to present and, in particular, to future perspectives.