شناسایی عوامل تعیین کننده آبیاری با استفاده از آب چاه و پساب تصفیه نشده فاضلاب در بین سبزی‌کاران شهرستان سنندج

علی‌رغم آن که آبیاری محصولات کشاورزی با استفاده از پساب خام فاضلاب دارای پیامدهای بهداشتی و زیست‌محیطی نامطلوبی برای جامعه است، هر روزه شاهد گسترش این پدیده در کشور هستیم. این در حالی است که دانش چندانی در مورد عوامل اثرگذار بر استفاده از این منبع آلوده آب توسط کشاورزان وجود ندارد. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل متمایزکننده کاربران آب چاه از کابران پساب تصفیه‌نشده فاضلاب انجام شد. برای این منظور، 160 کشاورز سبزی‌کار در شهرستان سنندج از طریق نمونه‌گیری طبقه‌بندی تصادفی انتخاب و با استفاده از پرسشنامه مورد مصاحبه قرار گفتند. یافته‌ها نشان داد کشاورزان از دانش بالایی نسبت به کیفیت پساب خام برخوردارند. همچنین آنها نگرش نامطلوبی نسبت به پیامدهای بهداشتی و اجتماعی استفاده از پساب خام داشته و نسبت به اخلاقی نبودن استفاده از آن در آبیاری محصولات توافق داشتند. نتایج تحلیل تشخیصی نشان داد شش متغیر دانش، نگرش نسبت به پیامدهای اجتماعی کاربرد پساب تصفیه‌نشده، درک از خشکسالی، نگرانی در مورد گرمای جهانی، نگرش نسبت به پیامدهای بهداشتی کاربرد پساب تصفیه‌نشده و نوآوری به ترتیب بیشترین قدرت را در تفکیک کاربران آب چاه و کاربران پساب تصفیه‌نشده فاضلاب دارند. یافته‌های حاصل از این مطالعه می‌تواند در سیاستگذاری برای کاهش استفاده از پساب خام موثر واقع شوند.

Identification of determinant factors of irrigation using water wells and untreated wastewater among vegetable farmers in the Sanandaj County

Despite the fact that irrigation of agricultural products using untreated wastewater has unfavorable health and environmental consequences for the community, every day we see the spread of this phenomenon in the society. While there is little knowledge about factors affecting the use of this polluted water source by farmers. In this regard, the present study was conducted to distinguish users and nonusers of untreated wastewater. For this purpose, 160 vegetable farmers in Sanandaj county were selected by stratified random sampling and interviewed using a questionnaire. Findings showed that farmers had high knowledge about raw wastewater quality. They also had an unfavorable attitude toward the health and social impacts of using untreated wastewater, and agreed to the nonethical use of it in irrigation of products. The results of discriminant analysis indicated that six variables of knowledge, attitudes toward social impacts of untreated wastewater, drought perception, concern about global warming, attitude towards the health impacts of untreated wastewater and innovation, respectively, had the highest power in distinguishing well water users and untreated wastewater users. The results of this study can be used in policy making to reduce the use of untreated wastewater.