پیش‌بینی تغییرات کاربری زمین و اولویت بندی مناطق ناپایدار زیست محیطی حوضه آبریز رودخانه هلیل‌رود

پیش بینی تغییر کاربری زمین می تواند اطلاعات مهمی را برای تصمیم سازی مدیریت زیست محیطی و برنامه ریزی آینده مهیا سازد. اهداف اصلی این مطالعه ارزیابی تغییر کاربری زمین و پیش بینی تغییر برای سال های 2030، 2042 و 2054 با استفاده از مدل زنجیره مارکف و اولویت بندی زیرحوضه ها با بکارگیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (fahp) برای شناسایی مناطق ناپایدار زیست محیطی در آینده است. تغییرات کاربری زمین با استفاده از سنجش از راه دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در حوضه آبریز رودخانه هلیل رود بررسی شد. برای این منظور، از تصاویر لندست tm، etm و oli و الگوریتم طبقه بندی حداکثر راستنمایی برای سال های 1994، 2006 و 2018 استفاده شد و پنج نوع کاربری زمین شامل مرتع متوسط، مرتع فقیر، زمین کشاورزی (زراعی-باغی)، پوشش آبی (شامل آب رودخانه، سد و تالاب) و سایر کاربری های فاقد پوشش گیاهی (شامل رخنمون سنگی، کوه، خاک، مرتع بسیار فقیر و مناطق مسکونی) در حوضه مشخص شد. نتایج نشان داد که طی سال های 2018-2054، مراتع متوسط، فقیر و پوشش آبی به زمین های کشاورزی و فاقد پوشش گیاهی تغییر خواهند یافت، به گونه ای که سهم پوشش مرتعی متوسط و فقیر به میزان 65.12 درصد کاهش خواهد یافت. همچنین، نتایج حاصل از بکارگیری رهیافت fahp نشان داد که زیرحوضه های رودبارجنوب و قلعه گنج در 36 سال آینده با شدیدترین بحران های زیست محیطی روبرو خواهند شد. نهایتاً اینکه در سال 2054، شرایط کاربری زمین و زیست محیطی تمامی زیرحوضه ها، بحرانی پیش بینی می شود. بنابراین، اعمال سیاست هایی (از جمله مدیریت منابع آب) در جهت تغییر در روند تخریب زیست محیطی سطح حوضه پیشنهاد می شود.

Land use Changes Prediction and Environmentally Unstable Areas Prioritization of HalilRud River Basin

Land use change prediction can provide necessary input for decisionmaking of environmental management and the future planning. The aims of this study was assess the Land use change and to predict the change for 2030, 2042 and 2054 by Markov chain model and to prioritize subwatersheds using fuzzy analytical hierarchy process (FAHP) in order to recognize and manage environmentally unstable areas in the future. Land use changes were examined applying Remote Sensing (RS) and Geographic Information System (GIS) in HalilRud river basin. For this purpose, Landsat TM, ETM and OLI images and Maximum Likelihood (ML) classifier algorithm were used for 1994, 2006 and 2018 and five types of Land use including middle grassland, poor grassland, agriculture (cultivationgardening), water coverage (including water of river, reservoir and wetland) and other nonvegetation uses (including rocky surface, mountain, soil, very poor grassland and settlement) were identified in the basin. Results showed that during 20182054, middle and poor grasslands and water coverage will change to agriculture and devoid of vegetation lands in such a way that the share of middle and poor grassland coverage will decrease by 65.12 percent. Also, finding of FAHP approach indicated that subwatersheds of RoodbarJonub and Ghalehganj will face the most severe environmental crises over the next 36 years. Finally, Land use and environmental conditions are predicted critical for all the subwatersheds in 2054. Therefore, it is very necessary to apply policies (including water resources management) to change the level basin environmental destruction process.