تحلیل شبکه اجتماعی در راستای مدیریت تعارض انسان و محیط‌زیست بر مبنای شواهدی از حملات گرگ در جوامع محلی استان همدان

امروزه در غرب ایران، به خصوص استان همدان، تضاد بین جوامع محلی و گرگ به اوج خود رسیده و به یک نگرانی مهم برای مردم محلی تبدیل شده است. در این پژوهش به‌منظور بررسی جایگاه مولفه‌های اجتماعی در کاهش تعارض بین انسان و محیط‌زیست از روش تحلیل شبکه اجتماعی برای استخراج یک سناریو بهره گرفته شد. در واقع هدف، یافتن مهم‌ترین رویداد‌های اجتماعی تابع تصمیمات انسانی در کاهش تعارض انسان و محیط‌زیست بود. از این رو در مناطقی از استان همدان که دارای بیشترین نقاط حمله گرگ بود، با استفاده از روش daniel و با توجه به اندازه خانوار ساکن در مناطق روستایی تعداد 400 پرسشنامه پیرامون تصمیم مردم محلی در مقابل حملات گرگ در قالب رویداد‌هایی چون کمک‌خواهی از اداره حفاظت از محیط‌زیست، کمک‌خواهی از دهیاران، استفاده از سگ‌های گله، آموزش به کودکان، تلویزیون و روزنامه و همچنین اقدام تهاجمی مانند کشتن گرگ، طراحی و در سال 1395 شبکه‌ اجتماعی مصور و سنجه‌های مرتبط برای تحلیل رفتار برای استخراج یک سناریو به دست آمد. نتایج نشان داد از بین روش‌های مورد استفاده توسط مردم محلی، آموزش به کودکان و افراد کم‌تجربه، استفاده از سگ‌های گله و همچنین کمک‌خواهی از دهیاران به ترتیب بیشترین مرکزیت را در شبکه حفاظت در بین سایر روش‌های مورد استفاده توسط مردم محلی دارند. میزان رضایت جوامع محلی پس از استفاده از هر کدام از این روش‌ها نسبت به قبل از استفاده افزایش پیدا کرده است. همچنین کمک‌خواهی از اداره حفاظت محیط‌زیست، کمترین درجه مرکزیت را قبل و بعد از استفاده در شبکه حفاظت دارد. با مشخص‌شدن نقش محوری آموزش ‌به کودکان و افراد کم‌تجربه به دلیل مرکزیت بالا در این مطالعه پیشنهاد می شود آموزش به جوامع محلی در راس برنامه های مدیریتی اداره حفاظت محیط‌زیست استان همدان قرارگیرد.

Social network analysis of human environment conflict management based on evidence of wolf attacks in local communities of Hamadan province

Nowadays, in western Iran, especially Hamadan province, conflicts between local communities and wolves has peaked and has become a major concern for local people. In this research, in order to investigate the role of social components, social network analysis was used to portrait a scenario in reducing conflict between local communities and environment. To the end, the aim of this study was to find the most important social events under human decisions in reducing conflict between human and the environment. Decisions that they state can provide a conservation structure for local communities. For this purpose, in areas of Hamadan province that had the most wolf attack points, using Daniel method and based on households throughout the county villages in this province a total of 400 questionnaires about local people's decision related to wolf attacks in the form of events such as help from Department of Environment (HDOE), help from village head, using of livestockguarding dogs, children's education, television and newspaper as well as aggressive acts such as killing wolves were design and in 2016 social networks and related measures was illustrated  for behavior analysis and for extracting a scenario. Our results showed that, among the methods used by local communities, education, livestockguarding dogs and help by village head respectively, have the highest centrality in conservation network. The consent of local communities after using each of these methods has increased compared to before use. Help by HDOE head has the lowest degree of centrality in this network. With determining the pivotal role of environmental education, we proposed that education to local communities should be placed at the top of management actions by HDOE.