ساخت و اعتبارسنجی پرسشنامه نگرش به خانواده براساس منابع اسلامی

در دهه‌های گذشته نگرش نسبت به خانواده در حیطه‌های ازدواج، همسرداری، فرزندآوری (فرزندپروری) در ایران تغییر کرده‌ است. تاثیرگذاری خانواده و ایفای مناسب نقش‌های آن، به‌ویژه انتقال ارزش‌ها و فرهنگ جامعه تحت تاثیر نگرش‌های اعضا قرار می‌گیرد. با توجه به اهمیت موضوع خانواده و نگرش به آن، محقق درصدد است مولفه‌های نگرش به خانواده را در سه حیطه ازدواج، همسرداری و فرزندآوری (فرزندپروری) از منابع دینی استخراج کند و براساس مولفه‌ها، پرسشنامه مربوطه را بسازد. رویکرد پژوهش کیفی– کمّی بوده، به این معنا که در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای متون دینی و در بخش کمّی، توصیفی از نوع پیمایشی است که برای سنجش روایی مولفه‌های نگرش و گویه‌های پرسشنامه استفاده می‌شود. پژوهش از نظر هدف از نوع تحقیق کاربردی است. در این پژوهش، نخست مفاهیم مرتبط با خانواده و نگرش به آن مقوله‌بندی شده و از روش کدگذاری باز و کدگذاری محوری، مولفه‌های مرتبط با نگرش به خانواده استخراج شد. برای سنجش روایی مولفه‌ها و گویه‌ها از نظر متخصصان علوم دینی و روان‌شناسی بهره گرفته شد. پس از ارزیابی کارشناسان از مولفه‌ها، تعداد 32 مولفه در سه حیطه و ابعاد ده‌گانه تایید شد و براساس این مولفه‌ها، 95 گویه جهت ساخت پرسشنامه به دست آمد. سپس برای تایید داده‌های پژوهش، پس از اجرا در بین نمونه 205 نفری از تحلیل عاملی تاییدی و cvi و برای سنجش پایایی آن از آلفای کرونباخ و روش دونیمه‌سازی استفاده شد که ضریب اعتبار آنها به ترتیب 0.97 و 0.95 گزارش شد که نشان می‌دهد پرسشنامه از پایایی مطلوبی برخوردار است.

the construction and validation of family attitude questionnaire based on islamic sources

in the past decades, the attitude toward the family has changed in the fields of marriage, marital relation, and parenting in iran. the influence of the family and the appropriate performance of its roles, especially the transmission of the values ​​and culture of the society, are affected by the members’ attitudes. considering the importance of the family issue and the attitude toward it, the researcher tried to extract the components of the attitude toward the family in the three areas of marriage, marital relation, and parenting from religious sources, and based on the components, made the relevant questionnaire. the approach of the research is qualitative-quantitative, in the sense that in the qualitative part, the content analysis of religious texts was applied, and in the quantitative part, the research is a descriptive-survey one, which is used to measure the validity of the attitude components and questionnaire items. the purpose of the research is applied. in this research, first the concepts related to the family and attitude toward it were categorized, and the components related to the attitude toward the family were extracted using open coding and axial coding. to measure the validity of components and items, the ideas of experts of religious sciences and psychology were used. after the evaluation of the components by the experts, 32 components in three areas and ten dimensions were confirmed, and according to these components, 95 items were obtained for making the questionnaire. then, to confirm the research data, confirmatory factor analysis and cvi were applied among a sample of 205 people, and to measure its reliability, cronbach’s alpha and split-half method were used. their reliability coefficients were reported as 0.97 and 0.95, respectively, which shows that the questionnaire has a good reliability.