تبیین ویژگی‎های سرشتی روان انسان در قرآن

هدف این پژوهش تبیین ویژگی‎های سرشتی روان انسان در قرآن است. این پژوهش به این پرسش می‎پردازد که قرآن چه مواردی را به‎عنوان ویژگی‎های سرشتی روان انسان معرفی می‎کند. روش به کار رفته در این پژوهش تحلیل مضمون بود که براساس آن نخست مفاهیم، سپس زیرمقولات و پس از آن مقولات مربوطه از قرآن گردآوری شد؛ بدین‎ترتیب مشخص شد که نه می‎توان انسان را یکسره منفی تحلیل کرد و نه محدودیت‎های او را نادیده گرفت، بلکه انسان متشکل از سه زوج مقولۀ «خداگرایی فطری−شُحّ»، «دارای بهترین روان ممکن−بی‎ثباتی شناختی، هیجانی و رفتاری» و «استعداد کمال−سوءاستفاده از خرد» است که به ترتیب «کمال‎طلبی دوسویه»، «صیانت نفس» و «خرد و اختیار برآمده از آن» تبیین‎گر رابطه‎ این زوج مقوله‎های امتیازی−محدودیتی می‎باشند. با توجه به آنکه «بی‎ثباتی شناختی، هیجانی و رفتاری» بیشترین تکرار را در میان مقولات دارد، توجه ویژه به این محدودیت انسانی لازم به نظر می‎رسد.

explaining the innate features of the human psyche in the qur'an

the purpose of this study is to explain the innatefeatures of the human psyche in the qur'an. this studyaddresses the question of what the qur'an introduces asinnate features of the human psyche. the method usedis content analysis, based on which first the conceptsand then the sub−categories and finally the relevantcategories of the qur'an were collected. on this basis, itbecame clear that man can not be completely negativelyanalyzed, nor can his limitations be ignored. rather,man is composed of three pairs of categories: innatetheism-ghost, has the best possible psyche−cognitive,emotional and behavioral instability and talent forperfection−abuse of reason, which are mutualperfectionism; essence protectionand wisdom andauthority arising from it explain the relationship of thispair of privilege−limitation categories. since cognitive,emotional and behavioral instability has the highestrepetition among the categories, special attention to thishuman limitation seems necessary.