تحلیل‎ روان‎شناختی آیات قرآن به‎مَثابه یکی از مولفه‎های مکتب ادبی (معاصر)

امین‎الخولی با تاثیرپذیری از محمدعبده و طه‎حسین «مکتب ادبی در تفسیر قرآن» را در مصر بنیاد نهاد. این مکتب بر مولفه‎هایی تکیه دارد که یکی از آنها «تفسیر روان‎شناختی» است که مُلهَم از ادبای متقدم چون جاحظ و مبتنی بر رابطه‎ای می‌باشد که میان تفسیر ادبی و روان‎شناسی وجود دارد. هدف این پژوهش عبارت از تعیینِ «گونه»، «کمیت» و «کیفیتِ» آن مولفه است. پژوهش حاضر با استفاده از تحلیل‎محتوا به این نتیجه رسید که: 1. امروزه مولفه روان‌شناختیِ حاضر در تفسیر قرآن، بسیار گسترده‌تر از دیدگاه امین الخولی است؛ 2. دیدگاه ایشان ناظر به گونۀ استخدامیِ ‎دوراندیشانۀ تفسیر علمی است؛ 3. تفسیر علمی (روان‌شناختی) در فضای علمیِ کنونی دارای هفت سطح است؛ 4. دیدگاه امین الخولی ناظر به سطح اول است و به فضای نزول، تجزیه و ترکیب آیات روان‌شناختی اشاره دارد و به بقیه سطوح اشاره‌ای نمی‌کند؛ 5. این سطح با توجه به شان نزول، زمینه پیوند میان علم‎النفس و علم‎الاجتماع را در این مکتب هموار می‎سازد؛ 6. این نظریه با وجود اینکه محدود به سطح اول از سطوح هفت‌گانه است، ولی امتیازهای تربیتی و آسیب‎های روشی خود را دارد.