جنبه‌های اخلاقی، حقوقی و فقهی شبیه‌سازی انسان

مساله شبیه‌سازی انسان و «کلونینگ» در قرن اخیر به یک بحث جهانی و همگانی تبدیل شده است. «کلونینگ» در علم زیست‌شناسی عبارت است از «تکثیر موجود زنده بدون آمیزش جنسی» و فعلاً به عمل کاشت جنینی در رحم اطلاق می‌شود که ابتداً در آزمایشگاه تولید شده باشد. به عبارتی کلونینگ تهیه یک کپی از انسان یا حیوان است که با جایگزین‌کردن هسته سلول‌های فرد مرجع و تکثیر آن سبب تولید یک فرد که دقیقاً کپی فرد اول است می‌گردد. فرآیند آن به این ترتیب است که محققان ابتداً هسته‌های یک تخمک را با dna سلول‌های دیگر جایگزین نموده، سپس تخمک بازسازی‌شده را در آزمایشگاه مورد مراقبت قرار می‌دهند تا تقسیم شده، به جنین تبدیل شود. چنانچه جنین مزبور در رحم کاشته شود و از آن انسانی به وجود آید، شبیه‌سازی مولد انسان صورت گرفته است. از دیدگاه فقهای اسلامی شبیه‌سازی انسان حرام است و دلایل متعددی را علیه آن اقامه کرده‌اند. از این دیدگاه آن‌ها شبیه‌سازی انسان را به دلایل فقهی، اخلاقی، اجتماعی، روانشناختی و دلایل دیگر علمی حرام اعلام کرده‌اند. آن‌ها شبیه‌سازی انسان را به عنوان ابزاری برای تضعیف اعتقادات مذهبی، دخالت در آفرینش خداوند، هتک حرمت انسان، آشفتگی زندگی خانوادگی و گسست در نسب انسانی قلمداد کرده‌اند. بنابراین مسیحیت کاتولیک و مسلمانان شبیه‌سازی را به مثابه تولد انسان نامشروع می‌دانند.اگرچه هنوز جزییات این مساله برای جهانیان و آینده آن روشن نیست، در عین حال، افراد و گروه‌های بسیاری در سراسر دنیا با مطالعات پیگیر تبیین این پدیده نوین را از ابعاد گوناگون دنبال می‌کنند و در داخل کشور نیز این مساله از نظر فقهی با عکس‌العمل‌های متفاوت رو به رو شده است.آنچه پیش رو دارید، نگاهی به وضعیت شبیه‌سازی، پیامدهای مثبت و منفی آن و عکس‌العمل‌هایی که در جهان مسیحیت و غرب و جهان اسلام نسبت به آن نشان داده شده است می‌باشد و با بیان رویکرد قانونگذار ایران مقاله را با ارایه پیشنهاداتی به پایان می‌بریم.