ویژگی‌های نظام کارآمد بررسی تخلفات حرفه‌ای اخلاق‌گرا در ارایه خدمات سلامت باروری

مقدمه و هدف: تقاضا برای ظرفیت‌سازی اخلاق سازمانی در سازمان‌های ارایه کننده خدمات سلامت به ویژه توسط مدیران این بخش‌ها رو به رشد است. مددجویان، ارایه‌کنندگان خدمات و سیاست‌گذاران امر سلامت نیاز به یک راهنمای جدید عملکرد اخلاقی به منظور راهنمایی آنان در شرایط دشوار نظام ارایه خدمات سلامت دارند. اصول اخلاقی پایه‌ای برای مقابله با سو عملکرد در حیطه پزشکی و یا سهل‌انگاری و غفلت کارکنان است. در سراسر دنیا کارکنان نظام سلامت به طور مداوم در معرض مباحث پیچیده اخلاقی قرار دارند. برخورداری از مهارت ارتباطی، اجرای برنامه‌های آموزش مداوم، وجود کمیته اخلاق، بررسی و ارایه گزارش‌هایی از سو رفتار وعملکرد و یا سهل‌انگاری و نیز تلاش در جهت رفع این نقایص ضروری است. از آنجا که هرگونه سو عملکرد حرفه‌ای نظیر غفلت، سهل‌انگاری، خطا، اشتباه و نقض حقوق مددجو ممکن است آسیب‌های جدی و جبران‌ناپذیر جسمانی، روانی، اجتماعی و اقتصادی را به دنبال داشته باشد لذا لازم است نظام بررسی این تخلفات کارآمد بوده که این مطالعه با هدف تعیین ویژگی‌های نظام کارآمد بررسی تخلفات حرفه‌ای اخلاق‌گرا در ارایه خدمات سلامت باروری طراحی گردید.روش مطالعه: این مطالعه از نوع توصیفی ـ اکتشافی بوده که به روش دلفی انجام گرفت. جامعه پژوهش را 45 نفر از ارایه‌ کنندگان خدمات سلامت باروری شامل متخصصین زنان و مامایی، متخصصین سلامت باروری، متخصصین حقوق و اخلاق پزشکی، متخصصین حوزه علوم انسانی تشکیل می‌دادند. ابزار گردآوری داده‌ها سوالات باز پاسخ بود که از طریق پست الکترونیک و یا مراجعه حضوری به شرکت کنندگان در پژوهش داده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آنالیز محتوا و به روش کدگذاری باز انجام شد. سپس در مراحل کمی دلفی پس از محاسبه صدک‌ها و میانگین‌ها اجماع حاصل گردید.نتایج: مفاهیم گردآوری شده شامل تبیین تخلف (توجه به وجود مظاهر فساد اداری نظیر تبلیغ، توصیه، سفارش، تبعیض، دریافت هدیه، وجه نقد)، پاسخ مثبت به تقاضاهای نابجا، توجه به نقض حقوق انسانی و حقوق سلامت باروری مددجو (نظیر توهین به مددجو، تحقیر، عدم اطلاع‌رسانی و یا اطلاع‌رسانی نامناسب، نقض رازداری و حقیقت‌گویی)، عملکرد خارج از محدوده قوانین و دستورالعمل‌ها و موازین شرعی، عملکرد خارج از محدوده شرح وظایف شغلی، عدم گزارش تخلف درون سازمانی و برون‌سازمانی، عدم ارایه گزارش صادقانه و عادلانه، عدم پاسخگویی در قبال انجام تخلف، عدم تبعیت از احکام صادره، سوگیری و تهدید در گزارش تخلفات و یا عدم مشارکت در ارایه گزارش، عدم رعایت حقوق متقابل ارایه کننده خدمات و مددجو بود که در درون مایه‌های عدالت محوری، قانون‌گرایی، رعایت حقوق مددجو، رعایت حقوق ارایه‌کننده خدمات، پاسخگویی، فرآیند بررسی، گزارش تخلف دسته‌بندی شدند.بحث و نتیجه‌گیری: تشکیل شبکه‌ای برای تقویت ارایه خدمات سلامت باروری و جنسی در ایران از سوی وزارت بهداشت، اهمیت مباحث سلامت باروری از جنبه‌های مختلف ونیز وجود انتخاب‌های جدید برای زنان اعم از روش‌های جدید غربالگری و تشخیص و درمان به موازات پیشرفت دانش و فناوری، مباحث اخلاقی متعددی را برای ارایه‌کنندگان خدمات سلامت باروری، مددجویان و جامعه مطرح نموده است. در دسترس بودن نظام بررسی تخلفات حرفه‌ای کارآمد، به روز و اخلاق‌گرا در ارایه خدمات سلامت باروری که طیف وسیعی از مددجویان را دربر می‌گیرد یک راهنمای کلیدی برای شناسایی و تعیین تخلف، تصمیم‌گیری عادلانه و رعایت حقوق متقابل مددجو و ارایه‌کننده خدمات محسوب می‌شود.