کرامت انسانی؛ فصل الخطاب اندیشه‌های دینی و تفکرات اخلاقی

کرامت ذاتی یکی از اوصاف عالیه انسانی و از جمله حقوق بنیادین همه ابنای بشر است که هیچ شرطی آن را مشروط و هیچ قیدی آن را مقید نمی‌سازد. در آموزه‌های ادیان الهی و به ویژه در مکتب حیات‌بخش اسلام در این خصوص مباحث نافع و کثیری وجود دارد که می‌توان شمّه‌ای از آن را بدین نحو تنزل داد که بشر به لحاظ دمیدن روح الهی در او حایز مقامی بی‌بدیل شده است و بالتّبع، حصول بدین مقام منیع، تالی تلو کثیری برای او به ارمغان داشته است که البته این کرامت ذاتی، در عین حق بودن، وظیفه صیانت از آن در زمره تکالیف مهم مسلمانان و بلکه عالمیان است. کرامت ذاتی بشر قاعده‌ای است جهانشمول و فطری که عموم هیچ عام و اطلاق هیچ مطلقی توان تخصیص و تقیید آن را ندارد. لزوم مراعات این مهم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز منعکس شده است و جهت بسط شمول این قاعده در عرصه بین‌المللی، لزوم صیانت از کرامت انسانی در اسنادی نظیر اعلامیه جهانی حقوق بشر، اعلامیه ژنوم انسانی، اعلامیه هلسینکی، اعلامیه بین‌المللی اخلاق زیستی و حقوق بشر یونسکو و امثال آن تصریح و متبلور شده است.