تحقیقات سلول‌های بنیادی جنینی و ضرورت قانونگذاری

امروزه موضوع سلول بنیادی جنینی، علاوه بر متخصصان علوم زیستی و پزشکان، گروه‌های دیگراز جمله دانشمندان علم اخلاق، حقوق، سیاسیون و حتی دولت‌مردان را نیز درگیر کرده است. تولید و استفاده پژوهشی از این سلول‌های منحصر به فرد، با طیف وسیعی از مباحث اخلاقی و حقوقی همراه است. بدیهی است که قانونمند کردن تحقیقات سلول بنیادی جنینی به لحاظ ضمانت پیشگیری و رفع پیامدهای ناگوار احتمالی و ممانعت از استفاده ابزاری از رویان؛ حافظ شان و جایگاه رویان است.روند کند قانونمند کردن فرایند استفاده از سلول‌های بنیادی در مقایسه با شتاب استفاده از این سلول‌ها در پزشکی؛ ایجاد یک شکاف قانونی خواهد کرد، که به‌واسطه آن کرامت و حق حیات انسان خدشه‌دار خواهد شد و جبران مضرات آن بسیار دشوار خواهد بود. لذا قبل از توسعه این تحقیقات، ضرورت قانونمندکردن آن اجتناب‌ناپذیر است.ایران جزو نخستین کشورهایی بود که به این فناوری دست یافته است، با وجود این؛ هنوز راهنمای اخلاقی مصوب و قوانین مدون مرتبط در کشورمان وجود ندارد و این در حالی است که سایر کشورهای پیشرو در این حوزه علمی، از همان سال‌های اول شروع این تحقیقات و حتی قبل از آن، فعالیت‌های قانون‌گذاری را با صرف وقت و دقت کارشناسانه آغاز کرده‌اند.این مقاله ضمن تبیین جوانب و پیامدهای این فناوری،‌ سیری کوتاه بر وضعیت قانون‌گذاری در سطح مجامع بین‌المللی و چند کشور پیشرفته داشته و در نهایت ضمن عنایت به نکات کلیدی در این قوانین، ضرورت ساختارمند کردن این تحقیقات در ایران را با تدوین قوانین مرتبط؛ یادآور می‌شود.